روايات نيز همين معنا را تأكيد مىكنند، در تفسير منسوب به امام
عسكرى (ع) آمده است:
عن آبائه عن على بن الحسين (ع) قال: «يا
أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصاصُ فِي الْقَتْلى» يعنى المساواة و ان يسلك بالقاتل فى طريق المقتول المسلك الذي سلكه
به من قتله ... امام عسكرى (ع) از پدرانش از امام على بن حسين (ع) نقل فرمود:
مقصود از آيه «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصاصُ فِي
الْقَتْلى ...»، مساوات در قصاص است و اينكه قاتل به همان شيوهاى كه او مقتول را
كشته است، كشته شود.[1]
در روايت سكونى از امام صادق (ع) آمده است:
قال: رفع الى امير المؤمنين (ع) رجل داس بطن رجل حتى احدث فى ثيابه
فقضى عليه ان يداس بطنه حتى يحدث فى ثيابه كما احدث، او يغرم ثلث الدية. امام صادق
(ع) فرمود: به امير المؤمنين (ع) خبر رسيد كه مردى شكم مردى را ماليد تا او لباس
خود را آلوده كرد. امام (ع) حكم كرد كه شكم آن مرد ماليده شود تا همان گونه كه مرد
مضروب لباس خود را آلوده كرده بود، اين نيز لباس خود را آلوده كند يا به اندازه
ثلث ديه به او خسارت بپردازد.[2]
چكيده و نتيجه بحث
از مجموع مباحثى كه در اين مسأله گذشت، مىتوان به دست آورد كه در
باب قصاص، مماثله در اصل دردناك بودن و احساس درد كردن به مقدارى كه عادتاً مقتضاى
جنايت است، از حقوق مجنى عليه يا ولى او مىباشد. بنابراين او حق دارد كه خواستار
دردناك بودن كيفر باشد و جانى نمىتوانند از آن امتناع ورزد.
از روايت حلبى كه پيش از اين گذشت، بيش از اين استفاده نمىشود كه در
مقام قصاص، از مثله كردن قاتل و شكنجه كردن او كه در اثر خشم و تعصب و انتقامجويى
غالباً اتفاق مىافتد، نهى شده است. از اين رو، امام (ع) در واقعه مورد سؤال، جايز
ندانستهاند كه قاتل را با عصا بكشند آن گونه كه او مقتول را كشته بود؛ زيرا با
اين كار، قاتل
[1] وسائل، ج 19، ص 39، باب
19 از ابواب قصاص النفس.