فصل سيزدهم: خواص روح انسانى‌

متكلمين و حكماء براى انسان خواصى را بيان داشته‌اند كه بطور خلاصه به آنها اشاره مى‌شود:

1- نطق و بيان براى تفهيم و تفهم كه باعث ترقى انسان شده است، و شكى نيست كه صحبت كردن آسان‌تر و مفيدتر از اشاره و كتابت است.

قال الله تعالى: الرحمن علم القرآن خلق الانسان علمه البيان.

ولى احتمال دارد ادعا شود كه نطق اختصاصى به انسان ندارد، بلكه كتبى كه درباره حيوانات تأليف شده از صحبت حيوانات خبر ميدهد، و به حكايت قرآن مجيد، سليمان ميگويد بما منطق طير (صحبت پرندگان) تعليم داده شده است، و نيز در قرآن از صحبت مورچه‌ها و هدهد خبر داده شده است.

روز قيامت پوستهاى بدن آدمى چنين مى‌گويد: «أَنْطَقَنَا اللَّهُ الَّذِي أَنْطَقَ كُلَّ شَيْ‌ءٍ»

خدائيكه هرچيز را به نطق آورده، ما را نيز به نطق آورده است.

ولى بهرحال نطق حيوانات با نطق انسان از نظر كميت و