ساعت بعد به دهلى رسيديم، همان گرمى دوباره ما را احاطه كرد، راستى فكرم رفت عظمت خداوند را از اعطاى عقل به بشر ياد كنم همين ابرهايى كه بر ما سلطه دارند و سكنه زمين ما از دست آنها به جان مى‌رسند مانند يك موجود عاجز تحت طياره ما حركت مى‌كرد بر زمين ما آب مى پاشيد و برما اثرى نداشت لذا مقصود از سماء (آسمان) در قرآن (و انزلنا من السماء ماءٌ طهورا) مطلق علو است نه آسمان، بلى با عقل همه چيز تسخير مى‌شود، فقط مشكل تر از همه تسخير هوى و هوس بشر است‌كه عقل را غالبا تسخير مى‌كند، در دهلى زن ها اكثرا بى حجاب و قليلى هم از مسلمين محجوبه بودند، لباس هاى محلى زنان متنوع بود، بعضى ها رو را مستور و دست ها و سينه ها را مكشوف و بعضى ها بقيه اعضاء را مستور و وجه را باز مى گذاشتند. در دهلى و بمبئى عمارت هاى 5- 6 طبقه‌اى زياد بود و بر ابهت شهر مى افزود، مردم فقير زياد بودند.

در بمبئى به باغ وحش (رانى باغ) رفته و حيوانات و مصنوعات عجيب و غريب را ديدم آن شهر بسيار وسعت دارد، اگر از يك نفر اهل آنجا يك حصه‌اى از شهر را مى پرسيديد نمى‌دانست، زنا يك امر عادى محسوب مى‌شد، مسلمين تحت اثر هنود بودند ولى باز هم مساجد عالى داشتند، امام جماعت يك مسجد برادر خانم استاد بزرگوار ما آقاى خويى بود. از بمبئى به كشتى نشسته بحر سمندر مسير قرار گرفت، پرنده هاى دريايى تعجب مرا زياد نمود، دو شب بعد به كراچى رسيدم و داخل شهر شدم مسجد نو ميهن را ديدم خيلى مسجد عظيم و بزرگى بود، مردمان هند غالبا سحر خيزان بى نماز بودند، صبحگاه براى كار از خواب بر مى خواستند زن و مرد كوچك و بزرگ به مو هاى سر خود مشغول بودند شانه مى زند و روغن مى ماليدند، نماز خوان خيلى كم بود و زنهاى شان غالبا سياچرده، لاغر و زشت رو بودند، از صورت شان لباس شان زيباتر بود.

مرتفع ترين عمارتى كه الى الآن ديده ام در كراچى بود كه داراى يازده طبقه‌