[خلقت شيطان و تسلط او]

س (2)- براى خداوند شيطان را بر حضرت آدم (ع) مسلط نمود تا بوسيله وسوسه خود او را از بهشت بيرون نمود و چرا بر ما مسلط شد تا ما را به معصيت وادار كند؟

ج- شيطان به حضرت آدم ضررى نرسانيد زيرا خداوند از اول به ملائكه خود خبر داد كه من آدم را براى خلافت در روى زمين خلق ميكنم، در قرآن ميفرمايد: إِنِّي جاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً، به عبارت ديگر آدم بايد بزمين مى‌آمد و لو شيطان موجود نمى‌بود، بلى اين قدر شد كه او نيز وسوسه خود را بكار برد، تا آدم از درخت ممنوع خورد، و اگر وسوسه او نبود شايد ديرتر و به سبب ديگر از جنت بيرون مى‌شد. و اما اينكه شيطان ما را وادار به معصيت مى‌كند، قابل تصديق نيست، ما وقتى بوجدان و ضمير خود رجوع مى‌كنيم مى‌بينيم كه تمام اعمال ما چه خوب و چه بد تحت اراده خود ما است و اين نفس ماست كه تصميم مى‌گيرد، خداوند ما را فاعل مختار آفريده و در افعالى اختيارى خود تحت اثر هيچ عامل خارجى كه به سلب قدرت و اراده ما منتهى شود قرار نداريم، آخرين توانائى شيطان اين است كه ما را بسوى شر ترغيب مى‌كند، نه اينكه مجبور كند، و در مقابل اين ترغيب، عقل و وجدان، و اديان آسمانى ما را بسوى خير ترغيب مى‌كند.