اسم الکتاب : شناخت نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث المؤلف : محمدی ریشهری، محمد الجزء : 1 صفحة : 351
كاسته شدن دو آيه از سوره بيّنه و بزرگتر بودن سوره احزاب از سوره
بقره، حذف دو دعاى خلع و حفد از قرآن توسّط ابَىّ بن كعب، حذف سورهاى در حدّ سوره
برائت توسط ابو موسى اشعرى و برابر شمرده شدن حجم اوّليه سوره برائت با سوره بقره
توسط مالك بن انس، ادعا شدهاند.[1]
در
پاسخ اين گزارشهاى تاريخى بايد گفت كه در هيچ يك از اين گزارشها نيامده است كه
پيامبر صلى الله عليه و آله در باره حذف آياتى از قرآن در دوران رسالت يا پس از
آن، اظهار نظر كرده باشد؛ بلكه منشأ همه آنها دعاوى برخى از صحابه است و از طريق
راويانى نقل شدهاند كه بر اساس مبانى رجالى شيعه، فاقد اعتبارند. البته علاوه بر
اين كه اين اخبار فاقد حجّيتِ وجدانى است، حجّيت تعبّدى و اعتبار آنها نيز مشروط
به عدم مخالفت با قرآن است، حال آن كه اين روايات، فاقد اين شرط هستند. افزون بر
اين، گذشته از بىاعتبارى سندى، اين اخبار، به سهولت، قابل حمل بر خلط حديث قدسى-
يعنى وحىهاى غير قرآنى نازل شده بر پيامبر صلى الله عليه و آله- با وحى قرآنى از
سوى برخى صحابيان اند؛[2] يعنى آيات مورد ادّعا،
ديدگاهى شاذ در ميان توده صحابه تلقّى مىشدند، به گونهاى كه نه در مصحف اصلى- كه
اساس ساير مصاحف بود- يافت مىشدند و نه در نسخههايى كه در اختيار صحابيان بود.
از
اين رو، با همه نفوذ و اقتدارى كه اين افراد در صحابه داشتند، نمىتوانستند سخن
خود را جا بيندازند. آيا با چنين نقلهايى مىتوان چنان مدّعاى سنگينى را در باره
قرآن- يعنى بزرگترين سند اسلام- اثبات نمود؟
گذشته
از پاسخهاى مبنايى ما، اهل سنّت نيز بنا بر مبانى رجالى و حديثشناختى خويش بايد
به اين دست روايات، پاسخ گويند.
[1]. ر. ك: صيانة القرآن من
التحريف: ص 159- 187؛ القرآن الكريم و روايات المدرستين: ج 1 ص 95- 139.
[2]. در اين باره، ر. ك:
علوم حديث: ش 20 ص 96( گفتگو با آية اللَّه سيد مرتضى عسكرى).
اسم الکتاب : شناخت نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث المؤلف : محمدی ریشهری، محمد الجزء : 1 صفحة : 351