اسم الکتاب : درآمدى بر پيشگيرى از اعتياد با رويكرد اسلامى المؤلف : پسنديده، عباس الجزء : 1 صفحة : 94
كسانى است كه نقش اين شناخت را در رضايت از زندگى، به خوبى مورد
توجّه قرار داده است. امام صادق (ع) مىفرمايد:
كانَ
أميرُ المُؤمِنينَ (ع) كَثيراً ما يَقولُ: اعلَموا عِلماً يَقيناً أنَّ اللَّهَ
عَزَّ وَجَلَّ لَم يَجعَل لِلعَبدِ وإنِ اشتَدَّ جَهدُهُ وعَظُمَت حيلَتُهُ
وكَثُرَت مُكابَدَتُهُ أن يَسبِقَ ما سُمِّيَ لَهُ فِي الذِّكرِ الحَكيمِ، ولَم
يَحُل مِنَ العَبدِ في ضَعفِهِ وقِلَّةِ حيلَتِهِ أن يَبلُغَ ما سُمِّيَ لَهُ فِي
الذِّكرِ الحَكيمِ. أيُّهَا النّاسُ إنَّهُ لَن يَزدادَ امرُؤٌ نَقيراً بِحِذقِهِ
ولَم يَنتَقِصِ امرُؤٌ نَقيراً لِحُمقِهِ. فَالعالِمُ لِهذَا العامِلُ بِهِ أعظَمُ
النّاسِ راحَةً في مَنفَعَتِهِ، وَالعالِمُ لِهذَا التّارِكُ لَهُ أعظَمُ النّاسِ
شُغُلًا في مَضَرَّتِهِ.[1]
اميرمؤمنان
(ع) اين جمله را بسيار مىفرمود: به يقين بدانيد كه خداوند عزّوجلّ براى كسى كه به
جِد، تلاش مىكند و شگردهاى فراوان دارد و زحمت فراوان مىكشد، اين امكان را قرار
نداده كه از آنچه در لوح محفوظ براى او در نظر گرفته شده، پيشى گيرد و مانع نشده
تا بندهاى كه ناتوان و كمچاره است، به آنچه براى او در لوح محفوظ در نظر گرفته
شده، برسد. اى مردم! ذرّهاى به رزق كسى به خاطر هوشمندىاش افزوده نمىشود و
ذرّهاى از رزق كسى به خاطر نادانىاش كاسته نمىشود. پس كسى كه به اين نكته آگاه
باشد و به آن عمل كند، آسودهترين مردم است و كسى كه اين را بداند و به آن عمل
نكند، گرفتارترين مردم خواهد بود.
بنا
بر اين، در كنار تلاش و اعتماد به خدا، براى رضامندى، به احساس كفايت و بسندگى نيز
نياز داريم. اگر فرد، تلاش خود را مىكند، روزى تقدير شدهاش بىترديد نصيب او
خواهد شد و بىترديد چيزى نمىتواند بر آن بيفزايد. اين يك واقعيت است. بنا بر
اين، چيزى كه بايد به اين مجموعه اضافه شود تا رضامندى به دست آيد، رضايت به
مقدارى است كه خداوند نصيب انسان مىكند. اين چيزى است كه در ادبيات دين از آن به
عنوان «قناعت» ياد مىشود. قناعت، يعنى راضى بودن به مقدارى كه به تشخيص خداوند
براى آن مقطع كفايت مىكند. پيامبر خدا (ص) به ابوذر مىفرمايد:
[1]. الكافى، ج 5، ص 81، ح
9؛ تهذيب الأحكام، ج 6، ص 322، ح 4؛ نهج البلاغه، حكمت 273.
اسم الکتاب : درآمدى بر پيشگيرى از اعتياد با رويكرد اسلامى المؤلف : پسنديده، عباس الجزء : 1 صفحة : 94