كه در پى سراب است، او را ناكام مى‌كند[1] و جز بر شدّت درد و رنجش نمى‌افزايد.[2]

از بررسى اين نكات به دست مى‌آيد كه مى‌توان مجموعه اين ويژگى‌ها را در دو گروه تقسيم كرد: يكى داشته‌هاى حال (نعمت) و ديگرى نداشته‌هاى آرزو شده. در بخش داشته‌ها سبب مى‌شود كه يك انسان آنچه را دارد، كوچك و بى‌اهميت بشمارد و در نتيجه، احساس محروميت كند و كسى كه احساس محروميت كند، از زندگى ناراضى خواهد شد. از سوى ديگر، انسان از لذّت بردن از نعمت‌هاى موجودش نيز محروم مى‌گردد و همين، سبب محروميت از نشاط و افزايش غم و اندوه مى‌گردد. لذا موجبات نارضايتى را فراهم مى‌سازد و اين هر دو، زمينه گرايش به اعتياد را فراهم مى‌آورد.

امّا در بخش نداشته‌ها، از يك سو به دليل اين كه آرزوى دور، حدّ توقف ندارد، پيوسته دامنه آرزو گسترده مى‌شود و از سوى ديگر چون آرزوها دست‌نايافتنى‌اند، فرد در به دست آوردن خواسته‌هايش ناكام و نااميد مى‌گردد و دچار حسرت مى‌شود. با چنين وضعيتى وى هر چه تلاش كند، جز بر درد و رنج خود نمى‌افزايد. لذا سطح رضامندى او كاهش مى‌يابد و احتمال گرايش به اعتياد افزايش مى‌يابد.

دو. منطقى كردن آرزوها

بنا بر اين، براى پيشگيرى از اعتياد يا درمان آن، بايد آرزوها را مديريت و تنظيم نمود تا داشته‌ها را ناچيز نسازد و نارضايتى را به وجود نياورد. راه آن را نيز بايد در «تقويت شناخت» جستجو كرد. آرزوهاى طولانى و پايان‌ناپذير، پديده‌اى خلاف واقعيت‌هاى زندگى است و آنچه خلاف واقعيت‌ها باشد، محال و دست‌نايافتنى است و اين، ناشى از جهل و ضعف شناخت است. اين، يك اصل است كه محال را آرزو كردن، نشانه نادانى و جهالت است.[3] بنا بر اين، اصلاح باورها و شناخت واقعيت‌ها، راه حل اين ناهنجارى است. بايد

[1]. امام على( ع):

[2]. امام على( ع):

[3]. امام على( ع):