مى‌بخشد و با زرق و برقش مى‌فريبد، امّا فرجامى جز فرجام بهار ندارد كه سرسبزى آن، دل‌نشين است؛ ليكن در پايان عمر بهار، آن همه خرّمى مى‌خشكد. آن كه دلسوز خويش است و وظايف و حقوق خود را مى‌شناسد، بايد به دنيا چونان كسى بنگرد كه خداپسندانه مى‌انديشد و از بدفرجامى خود بترسد؛ زيرا اين دنيا، مردمانى را فريفت و در حالى از دنيا جدا شدند كه در اوج سرخوشى از دنيا و شادمانى نسبت به آن بودند، شب‌هنگام كه خفته بودند يا روزهنگام كه سرگرم بازى [و تفريح‌] بودند، اجل‌هايشان، ناگاه به سراغشان آمد ...».[1]

در ادبيات دين از اين گونه مطالب، فراوان است. اينها حقايق دنيا هستند. بخشى از متون دينى، بيانگر ماهيت ناپايدار دنيا هستند. اگر دنيا ناپايدار است، شايسته نيست انسان به آن دل ببندد.[2] اگر اين آموزش به افراد داده شود و افراد نيز اين باور را پيدا كنند، زمينه گرايش به اعتياد كاهش مى‌يابد.

د. تنظيم آرزوها

از مسائل تأثيرگذار در اعتياد، آرزوهاى افراد است. آرزو، يكى از ابعاد زندگى است. هر انسانى در زندگى آرزوهايى دارد. اين آرزوها مى‌توانند موجب نارضايتى گردند و در نتيجه، زمينه گرايش به اعتياد را فراهم آورند. به همين جهت است كه امام على (ع) مى‌فرمايد:

من كثر مناه قلّ رضاه.[3]

هركس آرزوهايش زياد شود، رضايتش كم مى‌شود.

اين مى‌تواند موضوع پژوهش‌هاى ميدانى نيز قرار گيرد و الگوى آرزوى افراد معتاد يا در معرض اعتياد مشخّص شود. به نظر مى‌رسد كه اين دست افراد، معمولًا اهل آرزوهاى‌

[1]. امام صادق( ع):

[2]. الگوى اسلامى شادكامى، زير چاپ.

[3]. غرر الحكم، ح 7304؛ عيون الحكم والمواعظ، ص 424.