اصلاح فهرست معيار داشته‌ها بر اساس واقعيت‌هاى انسانى است.

از آن جا كه انسان، بُعد غير مادى و هدفى غير از تمتّع دنيوى نيز دارد، داشته‌هاى او شامل امور غير مادى هم مى‌شود. واقعيت اين است كه زندگى انسان (بويژه انسان مؤمن)، تهى و خالى نيست. نعمت‌هاى فراوانى در زندگى انسان وجود دارند كه مى‌توانند احساس خوش‌بختى را به انسان بدهند؛ ولى چون ناشناخته‌اند، تأثير خود را ندارند. دين در عين اين كه امور مادى را جزو امكانات لازم براى زندگى مى‌شمرد، امّا انحصار آن را در اين امور، اشتباه مى‌داند و اين بدان جهت است كه در اين جا موضوع سخن، «انسان» است، نه جماد و نبات و حيوان. از اين رو، داشته‌ها و امكانات او براى زندگى نيز بر اساس ماهيتش تعريف مى‌شود. از سوى ديگر، در تأمين امكانات نيز نبايد متوقف بر ماديات شد و از امور غير مادى دست كشيد.

در بحث پيشين، تعريف واقعى از برخوردارى (غنا) را بيان كرديم و گفتيم كه براى رضامندى، به هماهنگى ميان تعريف ما و تعريف واقعى برخوردارى، نياز است. پس از مفهوم‌شناسى غنا، نوبت به شناخت مصداق‌هاى واقعى برخوردارى مى‌رسد. وقتى مى‌توان وضعيت خود را از جهت برخوردارى مورد ارزيابى قرار داد كه بر اساس تعريف برخوردارى، مصداق‌هاى آن را نيز شناخته باشيم. در مصداق‌شناسى نيز بايد واقع‌گرا باشيم و آنچه را كه واقعاً مصداق برخوردارى است، مصداق بدانيم. اين، بحثى كاملًا شناختى است. كسى كه مى‌خواهد به رضامندى دست يابد، بايد در بُعد انديشه به اين موضوع بپردازد كه مصداق‌هاى واقعى برخوردارى كدامند؟ لذا، اين، يك بحث «مصداق‌شناسى» است.[1]

كسانى كه بدانند داشته‌هاى انسان، شامل مجموعه‌اى از عناصر مادى و معنوى است، ديگر با فقدان برخى امور مادى، دچار احساس محروميت نمى‌گردند و بدين سان از گرايش به اعتياد در امان مى‌مانند. بنا بر اين، بايد فهرست معيار افراد معتاد و در معرض اعتياد را اصلاح كرد و ليستى واقعى را به دست آنان داد تا بر اساس آن وضعيت خود را از

[1]. بحث از انواع داشته‌هاى انسان، موضوع دامنه‌دارى است كه مجال طرح آن در اين جا نيست.( ر. ك: الگوى اسلامى شادكامى، زير چاپ).