اسم الکتاب : اخباريگرى، تاريخ و عقايد المؤلف : بهشتى، ابراهيم الجزء : 1 صفحة : 148
كوچك است كه از همه كتابهايش، با يك اسم، نام برده مىشود. مجلسى
التزام به صحّت روايات بحار نداشته و هدفش فقط گردآورى سخنان اهل بيت (عليهم السلام)
براى مصونيت از نابودى آنها بوده است. وى با زحمت فراوانى به جستجوى اصول معتبر و
ديگر كتابهاى كهن پرداخت.[1]
2. مرآة
العقول فى شرح اخبار الرسول، كه آن را بهترين شرح الكافى كلينى دانستهاند و اندكى
از آن را دامادش محمّدصالح خاتونآبادى، پس از مرگ او نوشته است.
3. ملاذ
الأخيار فى شرح تهذيب الأخبار، شرح تهذيب الأحكام شيخطوسى.
4. حقّ
اليقين، آخرين كتابى است كه نوشته و مشتمل است بر اصول پنجگانه شيعه بهويژه
امامت. اين كتاب، به زبان فارسى نگارش يافته است.
برخى از ديگر
اثارى كه به فارسى نوشته، عبارتاند از: حلية المتقين، رسالهاى در رجعت، و
رسالهاى در بهشت و جهنّم، و رسالهاى در فرق بين صفات ذاتيه و عقليه، و رسالهاى
در بداء، و رسالهاى در جبر و تفويض.[2]
بررسى
رويكرد علامه مجلسى
مسلك و
رويكرد علمىِ علّامه مجلسى و نسبتش با اخباريگرى، محلّ بحث و اختلاف است. به قول
برخى، مشرب معتدل اخباريگرى دارد؛[3] و برخى نيز معتقدند كه مجلسى،
نه اخبارىِ صرف است و نه مجتهد خالص؛ بلكه خود، مسلكى جداگانه دارد،[4]
كه از ديد شاگردش شيخيوسف بحرانى، «حدّ وسط بين قول اخباريان و مجتهدان»[5]
است.
[1]. مرآت الأحوال جهاننما، ج 1، ص 83؛ كشف الأسرار، امام خمينى، ص 319-
320؛ الإجازة الكبيرة، ص 197- 198؛ أعيان الشيعة، ج 13، ص 435 و 437.
[2]. روضات الجنات، ج 2، ص 80- 83؛ الذريعة، ج 7، ص 40، ش 204 و ج 20، ص
298، ش 2970؛ لؤلؤة البحرين، ص 58؛ أعيان الشيعة، ج 13، ص 435.
[3]. دايرة المعارف تشيّع، ج 2، ص 11؛ دائرة المعارف الإسلامية الشيعية،
ج 2، ص 242.