اسم الکتاب : اخباريگرى، تاريخ و عقايد المؤلف : بهشتى، ابراهيم الجزء : 1 صفحة : 136
آقا رضى قزوينى، تأليفات بسيارى داشته است كه از آنجملهاند:
1. لسان
الخواص، مشتمل بر تحقيقات فراوانى در زمينه علوم عقلى و نقلى، و حلّ مشكلات
آيات و اخبار، كه درواقع دايرةالمعارفى است در شرح الفاظ و اصطلاحات متداول بين
علماى آن روز مانند: ابجد، ابداع، اجتهاد، اجماع، احباط، اختيار، اراده و ....[1]
2. ضيافة
الاخوان و هدية الخلّان، در تاريخ علماى قزوين و شرححال رُوات ثقه امامىمذهب آن
ديار، از اصحاب ائمه (عليهم السلام) گرفته تا ديگر بزرگان شيعه قزوين؛ هرچند در
لابهلاى آن، مطالبى از تفسير، عقايد و فقه نيز وجود دارد.[2]
سيّد
ميرزاى جزايرى (م 1098 ق)
محمّدبن
شرفالدين على، مشهور به سيّد ميرزاى جزايرى، احتمالًا اهل جزاير خوزستان بوده
است؛ ولى براى تحصيل علم، به شيراز و اصفهان و حيدرآباد هند سفر كرد و بيشتر در
شيراز ساكن بوده است. سيّد ميزرا از علماى اخبارى بود و در طريق استنباط، از ميان
منابع چهارگانه (كتاب، سنّت، اجماع و عقل)، فقط به حديث
اعتماد
مىكرد. از مقدّمه طولانى و تعليقات وى بر كتاب جوامع الكلم خودش، استفاده مىشود
كه احاطه بسيارى به علم درايه، رجال و حديث داشته است. به رغم اخبارى بودن، متبحّر
در فقه و اصول فقه هم بوده و در علم كلام، عقايد و علوم عقلى نيز معرفت داشته است.[3]
مناظره او با
شيخجعفر بحرانى در مسجد شيراز، به روشنى نشان مىدهد كه چهقدر بر گرايش
اخبارىاش تأكيد داشته است. او به گفته شاگردش سيدنعمة الله جزايرى، منكر وجود
مكروه در احكام شرعى بوده و معتقد بود كه در شرع، هيچ نهى وارد نشده كه دلالت بر
كراهت كند؛ بلكه تمام نواهى دلالت بر حرمت مىكنند.[4]