فيض كاشانى در جوانى، با شوق شديدى كه به شناخت احكام دين داشت، به شيراز رفت و در آن‌جا علوم شرعى و علم حديث را از سيّد ماجد بحرانى (م 1028 ق) و علوم عقلى را از ملا صدراى شيرازى آموخت و به دامادى او نيز مفتخر گشت.[1] شيخ بهايى نيز از استادان نامور فيض بوده است.

علّامه‌طباطبايى صاحب تفسير الميزان، وى را مردى جامع علوم و كم‌نظير دانسته، كه در علوم به‌طور مستقل وارد شده و آن‌ها را با هم خلط و مزج نكرده است.[2] برخى معتقدند كه آراى فيض در كلام موافق با عقايد فلاسفه و استادش ملا صدرا است.[3] با اين‌حال، بر اخبارى بودن خود، خداوند را سپاس مى‌گزارد؛[4] چنان كه استرآبادى را بر حق مى‌داند و با اين حال، از تندروى او انتقاد مى‌كند. او در كتاب الحق المبين مى‌گويد:

آن راه و روشى كه من به آن هدايت يافتم، ... اين بود: عمل‌كردن به اخبار و طرح و دور گردانيدنِ راه و روش اجتهاد و رهاكردن اصول فقهيه اختراع شده، واجب است. به جانم قسم كه او (محمّد امين استرآبادى) در اين مسلك و روش، به حق رسيده و فاتح و راهنماى ما در اين باب است. اما او غلوّ و افراط در اخبار كرده و گفته: قطع داريم تمام روايات كتب اربعه از اهل‌بيت صادر شده است. و ديگر اين كه نسبت به فقها بدگويى كرده و نسبت فساد و افساد در دين به آنان داده، و اضافه كرده چنانچه در اجتهاد خود خطا كنند، مجازات مى‌شوند.[5]

و عجيب اين كه در انتقاد از ميرزامحمّدامين استرآبادى، بدگويى از فقها را ناروا شمرده، ولى خود نيز پس از آن، دچارش شده است؛ چنان كه در مقدّمه مفاتيح الشرائع مى‌گويد:

[1]. أمل الآمل، ج 2، ص 305، ش 925؛ خاتمة مستدرك الوسائل، ج 2، ص 235؛ الكنى و الألقاب، ج 3، ص 39؛ ريحانة الأدب، ج 4، ص 369- 370؛ مصابيح الظلام، به كوشش: مؤسسه وحيد بهبهانى، ج 1، ص 87؛ مفاتيح الشرائع، ج 1، ص 4؛ لؤلؤة البحرين، ص 130؛ روضات الجنات، ج 6، ص 93، ش 5650؛ الفوائد الرضوية، ص 637.

[2]. مهر تابان، علامه سيّد محّد حسين تهرانى، ص 26.

[3]. لؤلؤة البحرين، ص 121؛ مصابيح الظلام، به كوشش: مؤسسه وحيد بهبهانى، ج 1، ص 91.

[4]. كتاب الوافى، ج 1، ص 4.

[5]. الحقّ المبين، ص 12.