مى‌خواهند به پايان برسانند.

يُرِيدُونَ لِيُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْواهِهِمْ وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْكافِرُونَ‌[1].

البته روشن است كه غلات از شيعه نيستند. و شيعيان هرگز اين فريبكاران يا فريب‌خوردگان را از خود نمى‌دانند و نمى‌توان دعاوى باطل آنان را به شيعه نسبت داد. زرقانى‌[2] و مرحوم رحمة اللّه هندى به اين تفكيك اشاره كرده‌اند.

خداوند متعال علماى سلف و بزرگان ما را قرين رحمت فرمايد و شهداى اسلام و ايران و تمام سرزمينهاى اسلامى را در جايگاه صدق جاى دهد. خداوند روح امام امت خمينى كبير را به اجداد طاهرين و ائمه معصومين ملحق كند. «بالنبى و آله صلى اللّه عليه و آله و سلم تسليما كثيرا».

سخن آخر

بحثى كه از نظر مباركتان گذشت نتيجه تلاشهاى متفرق و گسيخته‌اى بود كه در فرصتهاى مختلف صورت مى‌گرفت. لذا خوانندگان احيانا با عدم انسجامى در لابلاى مباحث بر خواهند خورد. و اين مسئله در مورد چنين روش نگارشى طبيعى است. طرح اوليه كتاب تقريبا يك سال و نيم پيش پايان يافت. سپس در همين اواخر براى بازبينى و آماده‌سازى كتاب به آن مراجعه كردم و آن را به صورت فعلى درآوردم. متأسفانه فرصت كافى براى يكدست كردن مطالب نيافتم. لذا ممكن است، خواننده در قسمتهايى از كتاب به موارد ابهام و اجمال برخورد كند و نيازمند اطلاعات بيشتر و مراجعه به منابع را پيدا كند.

البته اين وظيفه ما بود كه برخى مباحث و نصوص را گسترده‌تر بحث كنيم و ابهامات را برطرف كنيم و خود كتاب را به صورت يك منبع درآوريم تا خواننده از تمام جوانب با مسئله برخورد كند. لذا از خوانندگان محترم تمنا مى‌كنيم با بزرگوارى به اين مطالب نگريسته و عذر ما را بپذيرند و با آراء صائب خود ما را در اين كار راهنما باشند و از طرح نظريات اصلاحى خوددارى نكنند.

بهر حال ما مدعى عصمت خود نيستيم و نمى‌گوييم در اين زمينه همه گفتنى‌ها را

[1] سوره صف، آيه 9.

[2] مناهل العرفان، ج 1، ص 273 و 274.