جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الْأَنْهارُ در حالى كه در مصحف مكه با «من» آمده است‌[1] و حافظان و قراء امت آن را با «من» در سينه‌ها ضبط كرده‌اند.

2- در سوره قصص، آيه 37: «قال موسى» مصحف مكى آن را بدون «واو» ثبت كرده است. در مصاحف ديگر: «و قال موسى» با «واو» ضبط شده است. در صورتى كه بدون «واو» درست است.

3- در مصحف اهل شام: ... و أوصى بها ابراهيم‌[2] آمده است و در مصحف اهل كوفه: «و وصّى» آمده است. مسلمانان متفقا به درستى مورد دوم اعتراف دارند و كتابت مصحف شام را رد مى‌كنند. لذا مى‌توان آن را از خطاى كاتب دانست.

4- در مصحف مدينه: «سارعوا»[3] بدون «واو» است و در مصحف كوفه و بصره:

«و سارعوا» با «واو» آمده است و همين مورد دوم، مقبول مسلمانان است.

5- در مصحف بصره و كوفه: «و قال الملأ»[4] با «واو» ثبت شده است در حالى كه در مصحف مدينه و شام: «قال الملا» بدون «واو» آمده است. و ثبت دوم مورد قبول امت قرار گرفته است و ثبت با «واو» مطرود گشته است.

6- در مصحف مدينه و شام: هو الذى ينشركم ضبط شده است و در مصحف كوفه و بصره: هُوَ الَّذِي يُسَيِّرُكُمْ‌ آمده است در حالى كه امت اسلامى بر صحت ضبط دوم اجماع كرده‌اند و ضبط اوّل را طرد نموده‌اند[5]. اين نمونه‌هاى مختصرى بود از اختلاف مصاحف، در حالى كه سيد ابن طاووس موارد اختلاف مصاحف عثمانى را به دقت به شمارش درآورده است. همچنين علامه شيخ محمد هادى معرفت اين اختلافات را به دقت ضبط نموده و براى آنها جداول ويژه‌اى ترتيب داده است. وى تعداد خطاهاى مصاحف عثمانى را به بيش از هفت هزار مورد رسانده است. علاقه‌مندان به كتاب اين‌

[1] رك: البرهان زركشى، ج 1، ص 336. فتح البارى، ج 9، ص 27. الاتقان، ج 1، ص 75. مناهل العرفان، ج 1، ص 163 و رك: عدة رسائل مفيد، ص 226 المسائل السروية.

[2] سوره بقره، آيه 132.

[3] سوره آل عمران، آيه 133.

[4] سوره انعام، آيه 32.

[5] رك: سعد السعود، ص 279- 281. التمهيد فى علوم القرآن، ج 1، ص 353- 354. النشر فى القراءات العشر، ج 1، ص 11. اين كتاب موارد ديگرى را بيان مى‌كند.