235. جايگاه اهل بيت عليهم السلام در تفاسير اهل سنّت‌

، عبداللَّه جوان ملكوتى، دكترى الهيات و معارف اسلامى (علوم قرآن و حديث)، دانشگاه آزاد اسلامى تهران، استاد راهنما:

دكتر سيّد محمّد باقر حجتى، استادان مشاور: دكتر على مهدى‌زاده و دكتر عليرضا فيض، 1376، 365 ص.

بررسى ولايت اهل بيت در پرتو آيه كريمه‌ «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ» با استناد به آرا و نظرات علماى اهل سنّت، و اثبات اين كه اهل بيت عليهم السلام، در تفاسير مهم اهل سنّت، جايگاهى بس رفيع و منزلتى بى‌بديل دارند و آنان، همراه و قرين قرآن هستند، موضوع مورد نظر محقق در اين پايان‌نامه است.

نگارنده، قبل از ورود به بحث، مفاهيم لغوى مفردات موضوع را، از كتب معتبر لغت و معاجم، بيان نموده است.

سپس، جايگاه عصمت و طهارت اهل بيت عليهم السلام، ومفهوم عمومى عصمت پيامبران را مطرح و از ديدگاه‌هاى مختلف علمى، تفسيرى و روايى بحث نموده است.

جايگاه اهل بيت عليهم السلام، در روايات كتب حديثى و معاجم اهل سنّت، به طور مستقيم يا با واسطه برخى از كتب شيعه، ديگر بحث اين رساله را تشكيل مى‌دهد و مكمل آن، بررسى آراى و اقوال و احاديث تفسيرى و احاديث كتب حديثى، با ذكر احاديث نمونه از فريقين است.

اين كه اراده، در آيه‌ «أَنَّما يُرِيدُ اللَّهُ» آيا تكوينى است يا تشريعى؟ با تعريف و ذكر نمونه براى هر كدام، از مطالبِ ديگر مورد بحث است.

جايگاه اهل بيت عليهم السلام از رهگذر آيه مباهله، با ذكر مفهوم لغوى «مباهله» و ذكر روايات و نظرات مفسّران مهم اهل سنّت و در نهايت، بررسى اشكالات، در اين قسمت از رساله نگارنده تبيين گشته است.

آخرين بحث رساله، پيرامون ولايت اهل بيت عليهم السلام در پرتو آيه ولايت، با ذكر مفهوم لغوى «ولايت» و نقل روايات و نظرات تفسيرىِ مهم اهل سنّت است. نقد و بررسى نادرستى سخن علماى اهل سنّت در باره ولايت، بررسى انواع ولايت، نقد و بررسى آرا و نظرات علماى اهل سنّت در باره آيه ياد شده، از ديگر مطالب اين قسمت است.

در پايان، به اين نتيجه رسيده است كه اهل بيت عليهم السلام، در تفاسير مهم اهل سنّت، با اذعان و اعتراف اكثر مفسّران و محدّثانِ اهل سنّت، جايگاهى بس رفيع و منزلتى بى‌بديل دارند و آنان همراه و قرين قرآن هستند.