احسان عوض كند و اين همان فرهنگ بلند اسلامى و جاذبه قرآن است كه حتى دشمنان را نيز به زانو در مى‌آورد.

در تاريخ آمده كه بزرگان قريش و مخالفين سرسخت پيامبر همانند ابوسفيان، ابوجهل و خنس شب‌ها بدون اينكه ديگران خبردار شوند از خانه خارج مى‌شدند تا كلام حضرت محمد را كه در نماز مى‌خواند گوش كنند و هر كدام از اين سه نفر بدون اطلاع از وجود ديگرى جايى براى خود پيدا كردند و شب را تا صبح به قرآن گوش مى‌دادند و بعد از طلوع فجر و هنگام مراجعت به خانه، همديگر را ديدند و همديگر را ملامت كردند و بنا گذاشتند كه ديگر باز نگردند، شب بعد دوباره هر سه نفر باز گشتند و به قرآن گوش دادند، صبح هنگام، دوباره همديگر را ديدند و باز هر يكى ديگرى را ملامت كرد و بنا گذاشتند ديگر باز نگردند و همين داستان شب سوم تكرار شد و مجبور شدند تعهد بدهند كه ديگر باز نگردند.[1] اين داستان بهترين دليل براى جذاب بودن و كشش قرآن و نوعى اعجاز است كه بزرگان قريش را طورى مجذوب مى‌كند كه شب تا به صبح به استماع آن بنشينند.

4. اعجاز غيبى‌

وجه ديگر اعجاز قرآن، اخبار از غيب است، مثلًا در آيه 1 تا 3 سوره روم مى‌فرمايد: الم، غُلِبَتِ الرُّومُ فِي أَدْنَى الْأَرْضِ وَهُم مِّن بَعْدِ

[1]. ابن هشام؛ السيرة النبويه، ج 1، ص 337.