چنانچه پول شما را، ولو با مطالبه كردن، تا سر سال خمسى پس نمىدهد، ولى بعد از سال خمسى پس مىدهد، در سر سال، خمس آن واجب نيست؛ اما بعد از سال خمسى، وقتى كه پول به دست شما رسيد، به شرط اين كه در زمان وصول، نياز فورى براى مصرف نمودن در مؤونه نداشته باشيد، بايد خمس آن را فوراً بدهيد.
[1577] سؤال 218: به كسى پولى را قرض دادهايم و در سال بعد آن را پس مىگيريم. اين پول جزء درآمد امسال ما محسوب مىشود يا درآمد سال بعد؟
پاسخ: از درآمد سالى كه در آن سال قرض دادهايد، حساب مىشود و چنانچه در سر سال، قابل وصول نباشد، به محض وصول كردن، اگر مورد نياز فورى براى مؤونه نباشد، بايد خمس آن را پرداخت كنيد.
[1578] سؤال 219: خانمى كه طلا و زينت آلات خود را فروخته و به ديگرى قرض داده و شرط كرده كه بعداً به همان وزن، طلا و زينت آلات براى او خريدارى شود، آيا خمس متوجه او شده است يا خير؟
پاسخ: صورت فرض شده در سؤال، ربا و حرام است؛ ولى اگر عين طلاها و جواهرات را بدهد و بگويد كه سال آينده به همان وزن، طلا و جواهرات به او بدهد، اشكال ندارد و چنانچه بعد از پس گرفتن، به عنوان مؤونه از آن استفاده كند، خمس به آن تعلّق نمىگيرد.
[1579] سؤال 220: مغازه دارى كه حساب سال او رسيده و مقدارى پول در دست اوست و مقدارى هم طلب دارد، چگونه بايد خمس خود را حساب كند؟
پاسخ: پول نقد، جزء درآمد سال است و طلب نيز اگر به طورى است كه با مطالبه دريافت مىگردد و مانند نقد به حساب مىآيد، بايد جزء درآمد سال حساب شود و خمس آن پرداخت گردد.