متعارف باشد، خمس ندارد.

[1573] سؤال 214: پدرى كه دو خانه مسكونى دارد و به يكى از آنها نيازمند است، اگر خانه ديگر را به پسر خود كه در آستانه ازدواج است، هديه كند، آيا خمس به آنها تعلّق مى‌گيرد؟

پاسخ: اگر بر خانه‌اى كه پدر به آن نياز ندارد، سال نگذشته باشد و هديه دادن خانه در حدّ شأن پدر باشد و در سال ازدواج و نياز به مسكن، پسر نتواند مسكن مورد نياز خود را تهيه كند، خمس به آن تعلّق نمى‌گيرد.

[1574] سؤال 215: اگر كسى هديه‌اى بدهد يا مخارجى كند كه مطابق شأن و منزلت او باشد، اين گونه مخارج، خمس ندارد و جزء مؤونه شخصى حساب مى‌شود. سؤال اين است كه ملاك در تشخيص شأن افراد چيست؟

پاسخ: معيار در تشخيص شأن افراد، عرف است، مثل اين كه اگر انسان هديه‌اى داد، عرف، او را به جهت دادن اين هديه سرزنش نكند.

[1575] سؤال 216: مردى زنى را براى خود عقد مى‌كند و پس از مدتى او را طلاق مى‌دهد و طلا و هدايايى كه به او داده است، پس مى‌گيرد. با توجه به اين كه طلا و هدايا را در سال قبل خريدارى كرده است، آيا به آنها خمس تعلّق مى‌گيرد؟

پاسخ: اگر مال را به زن بخشيده، احتياطاً پس گرفتن آنها جايز نيست؛ ولى اگر از طرف زن پس داده شود، چنانچه در مؤونه سال مصرف نكند، خمس دارد.

طلب‌

[1576] سؤال 217: پولى از كسى طلب داريم و قرار بوده آن را امسال به ما پس بدهد؛ ولى پول را اصلًا پس نمى‌دهد يا پس از گذشتن سال خمسى و بر خلاف وعده معيّن شده پس مى‌دهد. آيا خمس اين پول بر قرض دهنده واجب است؟

پاسخ: اگر بدهكار، پول شما را اصلًا پس نمى‌دهد، در حكم تلف شدن است و