صورتى كه اين فرد در زمان حيات آيت اللَّه اراكى رحمه الله به جز مسأله بقا بر تقليد مجتهد ميّت، در مسأله ديگرى از ايشان تقليد ننموده باشد، آيا مى‌تواند در حال حاضر در مسائل ديگر، نظير تمام بودن نماز شخص كثير السفر از آيت اللَّه اراكى رحمه الله تقليد نمايد، در صورتى كه بر اصل تقليد خود از امام رحمه الله نيز باقى باشد؟

پاسخ: نمى‌تواند.

[107] سؤال 107: حكم كسى كه از روى جهل، بدون اجازه مجتهد زنده، بر تقليد ميّت باقى بماند، چيست؟ اگر عمداً باقى بماند، عمل او صحيح است يا خير؟

پاسخ: بقا بر تقليد ميّت در مسائلى كه در زمان حيات مجتهد در آنها از وى تقليد كرده، جايز است، مگر اين كه مجتهد زنده، اعلم باشد.

سؤالات ديگر تقليد

[108] سؤال 108: اگر كسى در مسأله‌اى از فتواى مرجع تقليدش جويا شد، آيا مى‌توانيم با اين كه فتواى مرجع مورد نظر را مى‌دانيم، جواب سؤال را بر طبق فتواى مرجع ديگرى كه به نظر ما اعلم است، بدهيم يا بايد فتواى مرجع خودش را بگوييم؟

پاسخ: خير، نمى‌توانيد؛ ولى مى‌توانيد پاسخ او را ندهيد.

[109] سؤال 109: اگر كسى از طرف ميّت، عملى را انجام دهد، مثل حج نيابتى يا نماز استيجارى، آيا در مسائل مربوط، بايد از مرجعِ خود تقليد نمايد يا از مرجع تقليد ميّت؟

پاسخ: در فرض سؤال، به رأى مرجع خود عمل نمايد؛ ولى بهتر است به رأيى از ميان رأى اين دو مرجع كه با احتياط موافق‌تر است، عمل كند.

[110] سؤال 110: فتوا و حكم چه تفاوتى با يكديگر دارند؟

پاسخ: فتوا را مجتهد مى‌دهد و براى خودِ مجتهد و مقلّدين او واجب الإتّباع است نه براى ديگران؛ اما حكم را مجتهد بر طبق مصالح وقت صادر مى‌كند و