پروراندن عصبانيت درونى، نوعى آتش را در درون انسان، همواره روشن نگه مى‌دارد كه نتيجه‌اى جز عذاب و شكنجه روحى ندارد؛ امّا صاف كردن دل و زدودن كينه‌ها، روح انسان را زلال و آرام مى‌سازد. به همين جهت، پرهيز از كينه‌توزى و گذشت از اشتباه و خطاى ديگران، از عوامل مهمّ شادى و نشاط درونى اند. گذشت، در حقيقت، گذر از مسائل آزار دهنده و ورود به فضاى شادكامى است. امام على عليه السلام تصريح مى‌كند كسى كه كينه‌توز نباشد، به آسايش دل، دست مى‌يابد.[280] اگر مى‌خواهيد ذهنى آرام و روحى شاد داشته باشيد، از خطاى ديگران بگذريد.

3- 3- 1- 9. رازدارى‌

رازدارى در مسائل فردى و اجتماعى، نقش مهمّى در پيشگيرى از بخشى از نگرانى‌ها و تأمين شادكامى دارد. فاش كردن راز، زمينه سوء استفاده را فراهم مى‌سازد و ممكن است از آن، سوء استفاده شود. به همين جهت در منابع اسلامى، از توان رازدارى و فاش نكردن اسرار،[281] به عنوان عامل سرور و شادى ياد شده است. بنا بر اين، هر قدر هم با كسى احساس صميميت كرديد، باز هم اسرار خود را با او بازگو نكنيد. اين كار در حقيقت، پاسدارى از شادى است.

3- 3- 1- 10. وفادارى‌

از موضوعات روابط اجتماعى، عهد و پيمان است. گاه در روابط بين فردى، پيمانى ميان افراد گذاشته مى‌شود كه ممكن است به دليل منافع آنى، شكسته شود؛ امّا بى‌ترديد، پيامدهاى ناگوارى دارد كه زيان آن بيشتر خواهد شد و موجبات ناراحتى را فراهم خواهد آورد. پيمان‌شكنى، موجب بى‌اعتمادى در روابط اجتماعى مى‌گردد و ديگر به هيچ عهد و پيمانى اعتماد نمى‌شود. در چنين فضايى، نه مى‌توان پيمان‌

[280]. ر. ك: ص 327 ح 444.

[281]. ر. ك: ص 327( رازپوشى).