روش علم‌آموزى‌

عباس پسنديده‌

جايگاه علم در زندگى‌

زندگى، به لحاظ زمانى، دو مقطع بسيار مهم و به هم پيوسته دارد كه آن‌ها را به نام‌هاى «دنيا» و «آخرت» مى‌شناسيم. نكته مهم اين كه هر چند زندگى دنيا، كوتاه و گذراست و آخرت، پايدار و جاويدان، امّا اهمّيت زندگى دنيايى بسيار بيشتر است؛ زيرا چگونگى زندگى جاويدان ما در آخرت، در دنيا تأمين مى‌شود. پس ما در اين دنيا با دو سطح از زندگى، رو به رو هستيم: يكى، گذران زندگى دنيوى با همه اقتضائات مادّى آن؛ و ديگرى، تأمين زندگى اخروى كه از دلِ حركت در زندگى دنيوى به دست مى‌آيد.

سخن اساسى اين است كه موفّقيت در زندگى دنيوى و اخروى، متوقّف بر دانش و كسب آن است. اين، بدان جهت است كه تأمين زندگى مادّى و معنوى، و نيز ارتقاى كيفيت آن، جز با تلاش و كوشش به دست نمى‌آيد:

وَ أَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسانِ إِلَّا ما سَعى‌.[336] دنيا و آخرت را بايد با تلاش و كوشش ساخت و به موفّقيت رسيدن تلاش‌ها و كوشش‌ها، نيازمند آگاهى و بينش است. امام على (ع) در بيان قانونى كلّى مى‌فرمايد:

ما من حركة إلا و أنت محتاج فيها إلى معرفة.[337]

هيچ حركتى نيست، مگر آن‌كه در آن، نيازمند شناختى هستى.

[336]. سوره نجم، آيه.

[337]. علم و حكمت در قرآن و حديث، ج 1 ص 66 ح 151.