2. در مسجد خَيف،[610]

3. در مِنا،[611]

4. در مسجد الحرام،[612]

5. در غدير خُم، در بازگشت از حَجّة الوداع،[613]

6. در مدينه، در آخرين سخنرانى،[614]

7. در منزل، در بستر بيمارى‌اى كه به رحلت ايشان انجاميد.[615]

ابن حجر هيثمى، در باره طُرُق حديث ثقلين و اهمّيت تكرار آن مى‌گويد:

بدان كه حديثِ «تمسّك به ثقلين»، طُرُق بسيارى دارد و از بيست و چند صحابى، نقل شده است. طرق فراوانى هم در صفحات گذشته ذكر شد .... در برخى از اين طرق، آمده است كه پيامبر صلى الله عليه و آله آن را در سرزمين عرفات در حجّة الوداع گفت. در برخى ديگر آمده است كه پيامبر صلى الله عليه و آله آن را در مدينه به هنگام بيمارى‌اش، وقتى كه اتاقش آكنده از اصحاب بود، فرمود. در پاره‌اى از آنها آمده كه آن را در غدير خُم گفته است. در برخى ديگر گفته شده كه پيامبر صلى الله عليه و آله هنگام بازگشت از طائف، به سخنرانى ايستاد و در آن جا فرمود. البتّه ميان اينها منافاتى وجود ندارد؛ چرا كه ممكن است پيامبر صلى الله عليه و آله به خاطر توجّه ويژه‌اش به كتاب خدا و عترت پاك، آن را در جاهاى ياد شده و جاهاى ديگر، بارها گفته باشد.[616]

[610]. ر. ك: تفسير القمّى: ج 1 ص 3، الإقبال: ج 2 ص 242.

[611]. ر. ك: الإقبال: ج 2 ص 242، بصائر الدرجات: ص 413 ح 3.

[612]. ر. ك: تاريخ اليعقوبى: ج 2 ص 111.

[613]. ر. ك: السنن الكبرى، نسايى: ج 5 ص 130 ح 8464، المستدرك على الصحيحين: ج 3 ص 118 ح 4576، السنن الكبرى: ج 2 ص 212 ح 2857، خصائص أمير المؤمنين، نسايى: ص 112 ح 78 و السيرة النبويّة، ابن كثير: ج 4 ص 416.

[614]. ر. ك: الكافى: ج 2 ص 415 ح 1، تفسير العيّاشى: ج 1 ص 5 ح 9 و بحار الأنوار: ج 92 ص 27 ح 29.

[615]. ر. ك: دعائم الإسلام: ج 1 ص 28، مسند زيد: ص 404.

[616]. الصواعق المحرقة: ص 150.