قرن دوم تا قرن چهاردهم هجرى، اين حديث را در آثار خود آورده‌اند. در برخى از كتاب‌هايى كه بدين موضوع پرداخته‌اند، نام بيش از سيصد تن از آنان آمده است.[598]

سه. صحّت و صدور حديث ثقلين‌

تأمّل در «تواتر معنوى» و بلكه «تواتر لفظىِ» حديث ثقلين و كثرت راويان آن در همه طبقات از يك سو، و ناهمگونى گروه‌هاى فكرى و سياسى گزارش كننده اين حديث از سوى ديگر، هر گونه ترديد در صدور آن را برطرف مى‌سازد و پژوهشگر را از ارزيابى سند، بى‌نياز مى‌كند. با اين وصف، بررسى موردى اسناد حديث ثقلين نيز صحّت و اعتبار بسيارى از آنها را نشان مى‌دهد. موارد زير، از بررسى موردىِ اسناد، به دست آمده است:

الف- متن صحيح مسلم به نقل از زيد بن ارقم، «صحيح» و مورد قبول اهل سنّت است.[599]

ب- ناصر الدين آلبانى، روايت سنن الترمذى به نقل از جابر بن عبد اللَّه انصارى را «صحيح» شمرده است.[600]

ج- آلبانى، روايت ترمذى به نقل از زيد بن ارقم و ابو سعيد خُدرى را «صحيح» دانسته است.[601]

د- حاكم نيشابورى، گزارش زيد بن ارقم در باره خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير خُم‌

[598]. ر. ك: نفحات الأزهار: ج 1 ص 199 و ج 2 ص 91.

[599]. ر. ك: نفحات الأزهار: ج 1 ص 161.

[600]. ر. ك: سلسلة الأحاديث الصحيحة: ج 4 ص 356 ح 1761.

[601]. ر. ك: صحيح الجامع الصغير: ج 1 ص 482 ح 2458.