«عبد اللّه بن رواحه» و «زید بن حارثه» از طرف پیامبر مأمور شدند که هرچه زودتر خود را به مدینه برسانند و به مسلمانان بشارت دهند که اسلام پیروز شد و سران کفر از قبیل عتبه، شیبه، ابو جهل، زمعه، ابو البختری، امیه، نبیه، منبه و ... کشته شدند. افراد اعزامی هنگامی وارد مدینه شدند که مسلمانان از دفن دختر پیامبر، همسر عثمان بر میگشتند. در این حال، سرور پیروزی جنگ با اندوه مرگ دختر پیامبر آمیخته شد. به همین دلیل، وحشت و اضطراب مشرکان، یهودیان و منافقان را احاطه کرد، زیرا آنان هرگز باور نمیکردند که چنین پیروزیای نصیب مسلمانان شود و میکوشیدند که بگویند این خبر دروغ است، ولی با ورود نیروهای اسلام و اسیران قریش مطلب مسلم گردید. [1]
مکیان از کشته شدن سران خود آگاه میشوند
حیسمان خزاعی، نخستین کسی بود که وارد مکّه گردید و مردم را از حوادث خونین بدر و کشته شدن سران قریش آگاه ساخت. «ابو رافع» که در آن روزها غلام عباس بود و بعدها از یاران رسول خدا و امیر مؤمنان گردید، میگوید: آن روزها نور اسلام، خانه عباس را روشن کرده بود. عباس و همسرش «امّ الفضل» و من اسلام پذیرفته بودیم، ولی از ترس محیط، ایمان خود را پنهان میداشتیم. هنگامی که خبر مرگ دشمنان اسلام در مکّه منتشر شد، ما فوق العاده خوشحال شدیم، ولی قریش و هواداران آنها سخت مضطرب و ناراحت شدند. «ابو لهب» که در این جنگ شرکت نکرده و کسی را به جای خود فرستاده بود، در
[1]. در این مورد، به بحثهای تفسیری نگارنده، پیرامون منافقان در قرآن و تاریخ اسلام مراجعه بفرمایید. این مباحث در جلد چهارم تفسیر موضوعی منشور جاوید مشروحا آمده است.