تمام اوصاف يكسان باشند، ومقدار آن از نقد بيشتر باشد بنابر احتياط واجب جايز نيست. مثل اينكه 100 عدد تخم مرغ نقد را بفروشد در مقابل 110 عدد تخم مرغ بهمدّت مثلًا يك ماه، صحيح نيست.

(مسأله 1134) اگر گندم و يا آرد آن را با نان معامله كند، و مقدار آنها متفاوت باشد، مانعى ندارد، به شرط اينكه نان را عددى بفروشند.

2- كالا و بهاى آن از يك جنس باشند، اگرچه يكى مرغوب و ديگر نامرغوب باشد.

(مسأله 1135) اگر مقدار يك جنس كه متفاوت باشد با يكديگر معامله كنند، حرام و ربا است، اگرچه يكى از آنها مرغوبتر باشد، يا يكى از آنها مرطوب و ديگرى خشك باشد، يا از نظر رنگ، طعم و امثال آنها مختلف باشد.

(مسأله 1136) بنابر احتياط واجب گوشت را با حيوان معامله نكنند، اگرچه ذبح شده باشد، خواه از يك جنس و يا مختلف باشند.

احكام ربا

(مسأله 1137) در چند مورد معامله ربوى مانع ندارد:

1) بين پدر و فرزند وشامل مادر نمى شود.

2) بين زن و شوهر.

3) بين مسلمان و كافر حربى، به شرط اينكه زيادتى را مسلمان از كافر بگيرد.

(مسأله 1138) بين مسلمان و كافر ذمى ربا جايز نيست، اگرچه گيرنده مسلمان و پرداخت كننده كافر باشد.

(مسأله 1139) كسى كه قرض ربوى و يا معامله ربوى انجام داده ولى حرام بودن ربا را نمى‌دانست و يا برخى از خصوصيّات آن را نمى‌دانست، اگر پس از آگاهى يافتن توبه كند و از آن كار كناره‌گيرى كند، آنچه در گذشته گرفته برايش‌