احكام حج‌

مسأله 2044- حج: زيارت كردن خانه خدا و انجام اعمالى است كه دستور داده‌اند در آن‌جا به‌جا آورده شود و در تمام عمر بر كسى كه اين شرايط را دارا باشد، يك مرتبه واجب مى‌شود: اول: آن كه بالغ باشد. دوم: آن كه عاقل و آزاد باشد. سوم: به واسطه رفتن به حج مجبور نشود كه كار حرامى را انجام دهد [1]، يا عمل واجبى را كه از حج مهمتر است ترك نمايد، پس اگر مثلًا مجبور باشد از راه غصبى‌ [2] برود و راه ديگرى هم نباشد نبايد حج برود. چهارم: آن كه مستطيع باشد، و مستطيع بودن به چند چيز است: اول: آن كه توشه راه‌ [3] و مركب سوارى يا مالى كه بتواند آنها را تهيه كند داشته باشد. دوم: سلامت مزاج و توانايى آن را داشته باشد كه بتواند مكه رود [4] و حج را به‌جا آورد. سوم: در راه مانعى از رفتن نباشد و اگر راه بسته باشد، يا انسان بترسد كه در راه جان يا عرض او از بين برود؛ يا مال او را ببرند، حج بر او واجب نيست ولى اگر از راه ديگرى بتواند برود، اگرچه دورتر باشد [5]، بايد از آن راه برود. چهارم: به قدر به‌جا

[1] كه آن حرام اهميتش در شرع از حج بيشتر باشد.

[2] اگر اهميتش بيشتر باشد.

[3] و آنچه به حسب حالش در سفر محتاج به آن است كه در كتب مفصله ذكر شده.

[4] بدون مشقت و زحمت فوق‌العاده.

[5] لكن خيلى خلاف متعارف نباشد پس اگر طورى باشد كه بايد از راه‌هاى غير عادى زيادطولانى برود واجب نيست.