دهد تا زكات فطره او را از مال خودش بدهد بدون آن‌كه به موكّل رجوع نمايد (و عوض آن را بگيرد). البته اصل تبرّع به آن بدون وكالت دادن (كسى كه فطره بر عهده او است) محل اشكال است.

گفتارى در مورد جنس فطره‌

مسأله 1- بعيد نيست معيار در جنس زكات فطره همان چيزى باشد كه هر قوم يا منطقه‌اى به طور متعارف با آن تغذيه مى‌كنند اگر چه تنها به آن غذا هم اكتفا نكنند، مانند گندم، جو و برنج در اكثر شهرستان‌هاى ايران و عراق، و خصوص برنج در گيلان و اطراف آن، و خرما و كشك و شير در مثل نجد و صحراهاى حجاز، اگر چه اقوى آن است كه غلّات چهارگانه مطلقا جايز است. بنابراين اگر در منطقه‌اى غالباً با ارزن و مانند آن تغذيه كنند جايز است زكات فطره را از همان ارزن بدهند، چنان كه پرداختن غلّات چهارگانه هم جايز است. و اگر غذاى خاصى غلبه نداشته باشد احتياط (واجب) دادن غلّات چهارگانه است. و جايز است پول را به عنوان قيمت بدهند. و پرداختن غير پول كه از جنس خود زكات نباشد، به عنوان قيمت، محل اشكال است؛ بلكه كافى نبودن آن خالى از وجه نيست. و بايد در قيمت، زمان و مكان پرداختن آن ملاحظه شود.

مسأله 2- مالى كه براى زكات فطره مى‌دهد لازم است سالم باشد؛ پس اگر معيوب باشد كافى نيست، چنان كه اگر به مقدارى ممزوج (با چيز ديگرى) باشد كه قابل مسامحه نيست كفايت نمى‌كند؛ بلكه دادن جنس معيوب يا ممزوج به عنوان قيمت جنس صحيح و غير ممزوج مورد اشكال است.

مسأله 3- خرما (در زكات فطره) افضل است و بعد از آن كشمش، البته گاهى به ملاحظه امور خارجى چيز ديگرى كه نافع‌تر باشد ترجيح داده مى‌شود، مثل اينكه براى كسى كه غذاى او گندم اعلى است بهتر است كه از همان گندم اعلى بدهد نه از نوع پست‌تر، يا از جو.

مقدار زكات فطره‌