كوچك مخلوط به هزار كثافت و مبعّدات خود را طلبكار حق تعالى و مستوجب رحمت داند. خوب است اكنون ما قدرى در اعمال حسنه خود تفكر كنيم و افعال عباديه كه از ما صادر مى‌شود قدرى در تحت اعتبار عقل آورده با نظر انصاف به آنها نظر كنيم ببينيم آيا به واسطه آنها ما مستوجب مدح و ثنا و مستحق ثواب و رحمت هستيم، يا لايق لوم و عقاب و غضب و نقمت. و اگر حق تعالى ما را به واسطه همين اعمالى كه در نظر ما حسنه است به آتش قهر و غضب بسوزاند بجا است و موافق عدل است.

من اكنون خود شما را در اين سؤالى كه مى‌خواهم بكنم حكم قرار مى‌دهم و از شما به نظر انصاف، بعد از فكر و تأمّل، تصديق مى‌خواهم. و آن سؤال اين است كه اگر نبى اكرم، صلوات اللّه عليه و آله، كه صادق و مصدّق است، به شما خبر دهد كه اگر در تمام عمر عبادت خدا كنيد و اطاعت اوامر او نماييد و ترك شهوات و خواهش نفس نماييد، يا در تمام عمر خلاف گفته او كنيد و مطابق ميل نفسانى و شهوات خود رفتار كنيد، در درجات آخرت شما فرقى نمى‌كند و در هر صورت شما اهل نجات هستيد و بهشت خواهيد رفت و از عذاب ايمن خواهيد بود، نماز كنيد يا زنا كنيد تفاوتى ندارد، ولى رضاى حق تعالى فقط در اين است كه شما عبادت او كنيد و ثنا و مدح او نماييد و ترك شهوات خود و ميلهاى نفسانى را در اين عالم نماييد، در مقابل اين هم اجرى نمى‌دهند و ثوابى عطا نمى‌كنند، آيا شما از اهل معصيت مى‌شديد يا اهل عبادت؟ شما ترك شهوات مى‌كرديد، و لذات نفسانى را بر خود براى رضاى حق تعالى و خاطر خواهى او حرام مى‌كرديد يا نه؟ شما باز مواظبت به مستحبات و جمعه و جماعات مى‌نموديد يا منغمر در شهوات و ملازم لهو و لعب و تغنيات و غير ذلك مى‌گرديديد؟ با يك نظر انصاف بدون ظاهر سازى و رياكارى جواب دهيد. بنده از خودم و كسانى كه مثل خودم هستند خبر مى‌دهم كه اهل معصيت مى‌شديم و اطاعات را تارك و فاعل مشتهيات نفسانى مى‌شديم.

پس، از اين نتيجه حاصل شد كه تمام كارهاى ما براى لذات نفسانى و براى اداره كردن بطن و فرج است. ما شكم پرست و شهوت پرستيم: ترك لذت براى لذت بزرگتر مى‌كنيم. وجهه نظر و قبله آمال ما راه انداختن بساط شهوات است.

نماز كه معراج قرب الهى است ما به جا مى‌آوريم براى قرب به زنهاى بهشت! ربطى به تقرب حق ندارد، مربوط به اطاعت امر نيست، با رضاى خدا هزاران فرسنگ دور است.