یادداشتهای استاد مطهری، ج 1، ص: 409

کمک و احسان، ر. ک: نمره 32).

و. فطرت واقع بینی که از آیات آدم که اسماء (الاسم ما انبأ عن المسمّی) را آموخت و حقایق را آگاه شد [فهمیده میشود].

ز. انگیزهها و اینکه چه چیزی انسان را به سوی خود جلب میکند و از نظر تاریخی تاریخ بشر را چه چیزی تشکیل میدهد؟ (تفسیر مارکسیستی و تفسیر فرویدی و امثال اینها و اینکه همه چیز وابسته به شکم و پایینتر از شکم است یا نه؟) به عبارت دیگر، مبدأ و مقصد.

حکما میگویند: الریان یطلب الریان. اکنون باید ببینیم انسان همیشه از غریزه حیوانیت آغاز میکند و قهراً به حیوانیت منتهی میشود و یا طالب رضوان و قرب الهی است، پس از همین مبدأ حرکت میکند و به سوی همین مقصد حرکت میکند (مسأله اینکه در قرون جدید بشر از این جهت تحقیر شد).

به قول ... در مجله ... فلسفه بشردوستانه امروز غرب گذشته از اینکه زیر پایش خالی است، نوعی احساس حس گناه است نسبت به جنایاتی که غرب بر بشریت کرد فکراً و عملًا که میخواهد جبران مافات کند، و بعلاوه از این جهت به معبد هومانیسم پناه میبرد که خود را با قشر نوخاسته بشری (مردم مستعمراتی سابق) یکی کند و خود را در آینده او سهیم نماید و درواقع نوعی پیشدستی است که اینها میکنند.

راسل خود را به عنوان یک نفر بشردوست و طرفدار فلسفه بشردوستانه معرفی میکند درصورتی که تمام فلسفهاش انکار اساس بشردوستی است، برای اخلاق هیچ مبنایی جز حفظ منافع شخصی قائل نیست، و همچنین است ژان پل سارتر

انسان - آینده انسان

رجوع شود به ورقه «آینده انسان»، مقاله بریده شده از «اطلاعات».