یادداشتهای استاد مطهری، ج 1، ص: 373

انسان عقیده و فکر و ایمان و طرز تفکر است.

رجوع شود به یادداشتهای ضمیمه یک سخنرانی رادیویی چاپ نشده تحت عنوان «صراحت و صداقت»، راجع به اینکه یکی از قدرتهای شگفتآور انسان قدرت بر تصنع و ظاهرسازی و دوچهرگی است، یعنی میتواند عضلات چهره و قیافه را که طرز حرکت آنها نماینده طرز مخصوصی از احساسات درونی است (در حال مهربانی یکطور آثار دارد و در حال خشمطور دیگر، در حال میل و علاقه طوری و در حال بیماریطور دیگر) همه اینها را عوض کند و در دلالت اینها تصرف کند.

ایضاً رجوع شود به ورقه «آرزوهای غیرمنطقی»، بحث اینکه منشأ این آرزوها چیست؟

انسان - عقل و حس

راجع به اینکه مابه الامتیاز انسان با حیوان عقل است و اینکه معقولات به وسیله نطق از فردی به فرد دیگر قابل انتقال است به خلاف محسوسات و اینکه علت اینکه انسان حیوان ناطق گفته شده و نطق جانشین فصل ممیز شناخته شده و بالاخره اینکه عقل، عام و مشترک و مطلق است و حس، خاص و فردی و نسبی است رجوع شود به (قصة الفلسفة الیونانیه)، ص 101

ارزش انسان

راجع به حقوق بشر که بحث میشود، اول باید انسان تفسیر شود:.

آیا انسان تنها یک ماشین بیش نیست؟.

آیا در انسان وجدان حق جدا از سودمندی وجود دارد یا نه؟.

آیا یگانه اصل حاکم بر زندگی بشر تنازع بقاست؟.

آیا انسان دارای وجدان ملهمه نیک و بد است؟