درس دوم : علم منطق

یکی از علومی که از جهان خارج وارد حوزه فرهنگ اسلامی شد و پذیرش عمومی یافت و حتی به عنوان مقدمهای بر علوم دینی جزء علوم دینی قرار گرفت، علم منطق است.

علم منطق از متون یونانی ترجمه شد. واضع و مدوَّن این علم ارسطاطالیس یونانی است. این علم در میان مسلمین نفوذ و گسترش فوق العاده یافت، اضافاتی بر آن شد و به سر حدّ کمال رسید. بزرگترین منطقهای ارسطویی که در میان مسلمین تدوین شد منطق الشفای بوعلیسیناست. منطق الشفاء چندین برابر منطق خود ارسطوست. متن یونانی، ترجمه عربی و هم ترجمههای دیگر منطق ارسطو به زبانهای دیگر اکنون در دست است. منطق ارسطو را حنین بن اسحاق ترجمه کرد و اکنون عین ترجمه موجود است. محققانی که به زبان یونانی آشنا هستند و ترجمه حنین بن اسحاق را با سایر ترجمهها مقایسه کردهاند مدعی شدهاند که ترجمه حنین از دقیقترین ترجمههاست.

در قرون جدید به وسیله فرنسیس بیکن [1] انگلیسی و دکارت [2] فرانسوی، منطق ارسطویی سخت مورد هجوم و ایراد قرار گرفت، گاهی آن را باطل خواندند و گاهی