دارید او ندارد، ابدا عصبانی نمیشود.

مفضّل برمیخیزد میرود خدمت امام صادق علیه السلام و میگوید: یا ابنَ رسول اللَّه! من یک چنین گرفتاری پیدا کردم. حضرت تبسّم میکند و میفرماید: ناراحت نباش، اگر دلت میخواهد فردا صبح بیا من یک سلسله درس توحیدی به تو میگویم که بعد از این اگر با این طبقه مواجه شدی بدانی چه جواب بدهی. کتاب توحید مفضّل که امروز در دست است مولود این جریان است.

همین ابن ابی العوجاء یک سال در فصل حج به مسجدالحرام رفته بود! با رفقای زندیق خود حلقهای را تشکیل داده بودند و با هم سخن میگفتند. ظاهرا ابن مقفّع هم در آنجا بوده. یک وقت ابن مقفّع میگوید: این مردم را ببین، مثل گاوی که به خرمن بسته باشند دور این سنگها میچرخند و در بین اینها یک نفر آدمی که قابل صحبت کردن باشد نیست مگر آن شیخ جالس که آنجا نشسته. ابن ابی العوجاء گفت: تو در باره او هم مبالغه میکنی، او هم چیزی نیست. گفت: نه، این غیر از آنهاست. بینشان مباحثه درگرفت. ابن مقفّع گفت: حالا اگر خیلی دلت میخواهد برو از او یک سؤال بکن. من با او صحبت کردهام، برو با او صحبت کن. رفت اما چقدر جسارتآمیز! ابتدا که نشست، گفت: یا ابن رسول اللَّه! میدانی آدم وقتی در راه حلقش سرفه بگیرد باید سرفه کند. فرمود: بله. گفت: آدم شک هم که در دلش پیدا میشود باید بگوید. فرمود: بله. گفت من میگویم: الی ما تَدوسونَ هذَا الْبَیدَرَ وَ تَحومونَ حَوْلَهُ حَوْمَ الْبَقَر؟! (و از این گونه تعبیرات) تا کی شما میخواهید مثل گاو دور این خرمن بچرخید؟ بعد شروع کرد به سؤال کردن راجع به خدا. امام صادق علیه السلام جواب دادند و متنش در کتب حدیث هست. گفت: اگر خدا راست است چرا خودش را نشان نمیدهد؟ حضرت فرمود: خدا چگونه خودش را نشان بدهد از این بهتر؟! یک صانع چگونه میتواند خودش را در صنعتش نشان بدهد که خدا خودش را در این عالم نشان نداده است؟ آیا خدا خودش را در خلقت تو نشان نداد؟ در خلقت آسمان و زمین نشان نداد؟ در چشم و دست و پا و جهاز هاضمه و ریهات نشان نداد؟ در فلان گیاه نشان نداد؟ ابن ابی العوجاء میگوید: آنقدر گفت کهیکمرتبه پیش من مجسم شد که الان خدا خودش در میآید و میخواهد خودش را به من نشان بدهد!