اسم الکتاب : تفسیر و مفسران المؤلف : معرفت، محمدهادی الجزء : 1 صفحة : 436
فتهلکوا، و لا تقصروا عنهما فتهلکوا و لا تعلّموهم فإنّهم أعلم منکم»، دلالت دارد بر اینکه هر کس از این خاندان برای تصدی مراتب عالیه و وظایف دینی شایستگی داشته باشد، بر دیگران مقدم است؛ چون در این باره نسبت به قریش تصریح شده است. بنابراین اهل بیت پیامبر، که سرآمد قریش در فضل و مایه فخر ایشان و سبب ترجیح آنان بر دیگران هستند، البته سزاوارتر و شایستهترند.- ابن حجر در پایان میگوید:- در حدیث صحیح از ابو بکر روایت شده است که: احترام محمد را در رفتار با اهل بیت او رعایت کنید؛ یعنی پیمان و دوستی با او را درباره اهل بیتش پاس دارید» [1]. ابن حجر به هنگام تأویل آیه «وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ» [2] از ابو سعید خدری روایت میکند که گفت: پیامبر فرمود: «آنان را نگهدارید، تا از مسؤولیت خود درباره ولایت علی پاسخ دهند». ابن حجر میگوید: «گویا مراد واحدی همین بوده که درباره آیه روایت شده است که از آنان درباره ولایت علی و اهل بیت سؤال خواهد شد؛ زیرا خداوند به پیامبر امر کرد تا به مردم اعلام کند که او برای تبلیغ رسالت، پاداشی جز دوستی خویشانش نمیخواهد؛ در نتیجه معنای روایت این میشود که از آنان سؤال خواهد شد که آیا چنان که باید و مطابق وصیت پیامبر اهل بیت را دوست داشتهاند یا آنان را کنار گذاشته، حقشان را پایمال کردهاند؛ که در نتیجه باید مورد بازخواست و پیگرد قرار گیرند» [3]. هیثمی میگوید: «واحدی با عبارت «کما أوصاهم» چنان که پیامبر سفارش کرده است به احادیث رسیده در این باره اشاره دارد که تعدادشان فراوان است؛ آنگاه بخشی از آنها- از جمله ثقلین- را نقل کرده و اشکال گوناگون این حدیث را آورده و گفته است: در یک روایت «کتاب اللّه و سنّتی» آمده است که میتوان گفت مقصود آن بخش از روایات که تنها بر تمسک به کتاب تکیه کردهاند همین است؛ زیرا سنت، [1] الصواعق المحرقه، ص 136 و 137. بخاری، این روایت ابو بکر را در صحیح خود این گونه آورده است: «ارقبوا محمدا صلّی اللّه علیه و آله فی اهل بیته». ر. ک: جامع البخاری، ج 5، باب مناقب قرابة النبی صلّی اللّه علیه و آله، ص 26. همین حدیث را به اسنادی دیگر، در ج 5، باب مناقب الحسنین، ص 33 آورده است. [2] صافات 37: 24. [3] این روایت را حاکم حسکانی به چند طریق نقل کرده است. ر. ک: شواهد التنزیل، ج 2، ص 108- 106.
اسم الکتاب : تفسیر و مفسران المؤلف : معرفت، محمدهادی الجزء : 1 صفحة : 436