اسم الکتاب : تفسیر و مفسران المؤلف : معرفت، محمدهادی الجزء : 1 صفحة : 141
میتوان به فارسی خواند. من از بعضی افراد موثق شنیدهام که تاج العرفاء و الاولیاء حبیب عجمی، از اصحاب تاج المحدثین و امام المجتهدین حسن بصری، قرآن را در نماز به زبان فارسی میخواند، چون زبانش به عربی روان نبود» [1]. و اما درباره حدیث ترجمه سوره فاتحه به دست سلمان و قرائت فارسی زبانان از آن در نمازشان، باید گفت که مستند موثقی برای آن پیدا نکردیم، تنها سرخسی آن را به صورت مرسل از ابو حنیفه نقل کرده و مصدر آن معلوم نیست؛ بر فرض ثبوت این حدیث، شاید ترجمه نه برای قرائت در نماز، بلکه برای آگاهی از معانی آن بوده است.
ترجمه قرآن یک رسالت است
پس از آنکه روشن شد ترجمه قرآن به صورت آزاد و به گونهای که معانی قرآن را به طور کامل برساند، جایز است، اکنون میگوییم: ترجمه قرآن به زبانهای دیگر به چند دلیل یکی از ضرورتهای دینی و یک وظیفه اسلامی همگانی به نحو واجب کفایی است و هر مسلمانی که رسالت الهی را در وجود خود احساس میکند، وظیفه دارد به این مسأله که با اساس اسلام ارتباط دارد و هدف از آن نشر اسلام در جهان است، اهمیت بدهد:
دلیل اول؛ قرآن کتاب دعوت است
و باید این دعوت به همه انسانها ابلاغ شود و آن را درک کنند: «هذا بَیانٌ لِلنَّاسِ وَ هُدیً وَ مَوْعِظَةٌ لِلْمُتَّقِینَ؛ [2] این بیانی است برای عموم مردم و هدایت و اندرزی است برای پرهیزگاران».
دلیل دوم؛ اسلام دین اختصاصی نیست
و همه ملتها حق گرویدن به آن را دارند و ملتی را بر ملتی فضیلت نیست تا حق تقدم داشته باشد. قرآن که کتاب راهنمایی و دعوت به اسلام است؛ نسبت به همه مردم و همه ملل جهان یکسان است: «وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلَّا کَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِیراً وَ نَذِیراً؛ [3] و ما تو را جز برای همه مردم نفرستادیم تا [آن را با پاداشهای الهی بشارت دهی و [از عذاب الهی بترسانی».
[1] مراغی، بحث فی ترجمة القرآن الکریم، ص 17. [2] آل عمران 3: 138. [3] سبأ 34: 28.
اسم الکتاب : تفسیر و مفسران المؤلف : معرفت، محمدهادی الجزء : 1 صفحة : 141