تفسیر و مفسران - معرفت، محمدهادی - مکتبة مدرسة الفقاهة

اسم الکتاب : تفسیر و مفسران المؤلف : معرفت، محمدهادی الجزء : 1 صفحة : 140

ابن حزم می‌گوید: «هر کس که به عمد سوره فاتحه و یا بخشی از آن و یا قسمتی از قرآن را در نماز خود به صورت ترجمه شده به غیر عربی یا با الفاظ عربی که غیر از الفاظی باشد که خداوند آنها را نازل کرده است بخواند، یا کلمه‌ای از قرآن را پس و پیش کند، نمازش باطل و خودش فاسق است، چون خدا فرموده است: «قُرْآناً عَرَبِیًّا» [1] و غیر عربی، عربی نیست، پس قرآن هم نیست. تغییر دادن ترتیب قرآن، تحریف کلام خداست و خدا کسانی را که چنین کنند مورد نکوهش قرار داده و فرموده است: «یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ» [2].
ابو حنیفه گفته است که نماز چنین شخصی درست است؛ و مقلدان او به این آیه استدلال کرده‌اند: «وَ إِنَّهُ لَفِی زُبُرِ الْأَوَّلِینَ» [3].
علی [4] می‌گوید: در این آیه دلیلی بر مدعای آنان نیست، چون قرآنی که بر پیامبر نازل شده، بر پیشینیان نازل نشده و در کتاب‌های آنان تنها ذکر قرآن و اعتراف به مقام آن آمده است؛ اگر بر غیر پیامبر اسلام نیز نازل شده بود، دیگر برای او معجزه و فضیلتی نبود و این سخن را هیچ مسلمانی نمی‌گوید؛ و کسی که زبان عربی را نمی‌داند، باید خدا را با زبان خودش یاد کند، چون خدا فرموده است: «لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها» [5]، ولی برای او روا نیست که سوره فاتحه و یا چیز دیگری از قرآن را به صورت ترجمه بخواند با این پندار که این همان چیزی است که قرائت آن بر او واجب شده است؛ زیرا همان گونه که گفتیم، این غیر از آن چیزی است که بر او واجب شده و در این صورت چیزی را ناروا به خدا نسبت داده است» [6].
در فتوای شیخ محمد بخیت به اهل «ترانسفال» نیز، حسن بصری با شاگردش اشتباه شده است؛ زیرا آن کسی که نماز را به فارسی می‌خوانده، حبیب عجمی از اصحاب حسن بصری بوده. در شرح «مسلّم الثبوت» آمده است: «قرآن را به خاطر داشتن عذری مانند عدم آشنایی با زبان عربی و یا روان نبودن زبان به عربی،

[1] یوسف 12: 2.
[2] مائده 5: 13.
[3] شعراء 26: 196.
[4] ابن حزم از این نام، خودش را اراده کرده است، چون نامش علی بن احمد بن سعید بن حزم بود (متوفای 456).
[5] بقره 2: 286.
[6] ابن حزم، المحلی، ج 3، ص 254، مسأله 367 از کتاب الصلاه.

اسم الکتاب : تفسیر و مفسران المؤلف : معرفت، محمدهادی الجزء : 1 صفحة : 140

صيغة PDF

شهادة

الفهرست