در همين كتاب هرزمان كه بهانه‌اى پيدا شده و موقع مناسبى بدست آمده نتوانسته است از اظهار تأثرات باطنى خوددارى كند زيرا اين طبقه را از عوامل مهم فساد و تباهى تشخيص ميداد.

براى امكان انجام خدمات علمى و اتمام تأليفات و شروع بتأليفات تازه و مطالعه و تحقيق و ادامه دادن به برنامه اساسى مورد علاقه خود در تمام دوران زندگى بگوشه‌گيرى و انقطاع از مردم علاقه مفرط داشت تا اينكه در دوازده سال اخير عمر باين آرزو نايل آمد و باوجود فراهم بودن وسائل زندگى در حجره‌اى از مدرسه سپهسالار قديم تهران انزوا اختيار نمود، باب معاشرت و رفت‌وآمد را بروى خود بست و با فراغت بيشتر و با شوقى روزافزون بكار خود ادامه داد و چه بسا در آن حجره نيمه تاريك روزها را بشب مى‌آورد و شبها را بروز مى‌پيوست و كسى از حال او و او از حال كسى خبردار نمى‌شد، كم ميخورد و كم ميخوابيد، لا ينقطع كار مى‌كرد، با بيكار نشستن و وقت‌گذراندن و بيهوده گفتن سخت مخالف بود.

پشتكارى عجيب، همتى عالى، اراده‌اى قوى، عزمى فتورناپذير، روحى بزرگ، سرى پرشور، دلى لبريز از ذوق، نظرى وسيع، زبانى شاكر، قلبى راضى و طبعى كريم داشت. باوجود اينكه در ادبيات فارسى و عربى و لغت و علوم متنوعه فقه و اصول و حديث و درايه و حكمت و كلام و هيئت و نجوم قديم متبحر بود و اگر بحثى در اين مقولات بميان مى‌آمد چون دريا موج ميزد در عين حال بسيار متواضع و فروتن و در برابر اهل علم و دانش و ارباب فضيلت خاضع و آنان را بيش از حد احترام ميكرد و بالاخره باين حقيقت ايمان داشت كه دنيا گذرگاهى بيش نيست، بايد گوهر معرفت اندوخت و روح را جلوه و جمال معنوى بخشيد و از دار ممرّ براى دار مقرّ توشه‌اى برداشت و بهترين توشه طريق همانا ابقاى آثار جاودانى ميباشد كه چون چشمه‌اى لا ينقطع جريان پيدا ميكند و در طول تاريخ بشريت و طى قرون و اعصار آب زلال شفابخش در كامهاى نسل‌هاى آينده فرو ميريزد و نتايج حسنه آن عايد روح انسانى ميگردد.

خسرانى بالاتر از آن نمى‌دانست كه انسان بدنيا بيايد و عمرى را با لعب و لهو و تفاخر و تكاثر در اموال و اولاد بگذراند و سپس اندوخته‌ها و نصاب زروسيم را براى ديگران بگذارد و با روى سياه و دستى خالى و دلى پر از حسرت اين جهان فانى پر از مصائب را وداع كند.

معتقد بود راه را آنچنان بايد رفتن كه رهروان حقيقت و سالكين طريق علم و دانش رفته‌اند كه مال و بنون و تعلقات بى‌ارزش دنيوى را زينت حيات دنيا دانسته و نيل بباقيات صالحات را وجهه همت خود ساخته‌اند، خود را از دلبستگى بمظاهر ناپايدار مجازى آزاد نموده و سلاسل زهرآگين ذلت و اسارت را از دست‌وپاى خود برداشته‌اند و با انجام خدمات علمى و نوشتن كتابها و عمل بوظايف دينى و اجتماعى خشت‌هائى بر كاخ عظيم علوم و معارف تمدن بشرى افزوده و آثار پايدارى بوجود آورده‌اند كه از باد و باران و گردش دوران و گذشت زمان گزند نخواهد ديد و شجره طيبه‌اى بثمر رسانده‌اند كه ريشه‌هاى آن در اعماق‌