8/ 5 بنا بر اين، حضرت خليل عليه السلام اولين آينه‌اى بود كه بدان، احكام صفات ثبوتى الهى ظاهر شد و نخستين كسى بود كه تخلق [: خوپذيرى‌] بدانها را دارا گشت، ولى پيغمبر ما صلى الله عليه و آله تحقق‌(1) بدانها را دارا بود.

و فرق بين تخلق و تحقق اين است كه تخلق به واسطه فراگيرى و كسب و عمل نمودن در تجلى بدانها حاصل مى‌آيد، لذا صاحب تخلق محل احكام آنها و هدف تيرهاى آثار آن تجليات [احكام صفات ثبوتى الهى‌] مى‌باشد، و تحقق بدانها جز به واسطه مناسبت ذاتى- كه اقتضاى آن دارد كه تحقق يافته بدانها آينه‌اى مر ذات را باشد- درست در نمى‌آيد. و مرتبه جامع صفات: در آن تمامى اسماء و صفات مرتسم است- ارتسامى ذاتى- نه به گونه حكايت و مشابهت مر ارتسام الهى را در آن، يعنى به واسطه صاحب تحقق، آثار صفات و اسماء در متخلقان [: خوپذيران‌] بدانها و غير آنان از مجالى ديگر- آنان كه محل فرود آثار آن [صفات و اسماء] از آدميان هستند- ظاهر و نافذ مى‌گردد. اين را نيكو بفهم كه با خواست خدا ارشاد و راهنمايى خواهى شد.