است ، بر برخي گزاره هاي اوّلي و بيّني اشتمال دارند که بالذات مورد اذعان عقل عملي هستند . با صرف نظر از اين که احکام اوّلي عقل عملي کدام قضايا هستند ، هيچ گاه از قضايايي که به عقل عملي مربوط هستند ، قضيّه و گزاره اي که به عقل نظري مربوط است ، نتيجه گرفته نمي شود ، در نتيجه احکام اخلاقي مستلزم قضاياي نظري نيستند ؛ بلکه احکام عقل عملي با استفاده از احکام و قضاياي مربوط به عقل نظري به نتايج تازه اي که در حوزه عقل عملي قرار مي گيرد مي رسند ؛ يعني حکم عقل عملي هر گاه به صورت کبرا به قضيه ديگري که به عقل نظري مربوط است ، منضم شود ، از انضمام آن قضيه که به عنوان صغرا در نظر گرفته مي شود ، قياسي اخلاقي تشکيل مي شود که نتيجه آن در کميت و کيفيت و نيز در نظري يا عملي بودن ، تابع اخس مقدّمتين است ، چون در اين نوع قياس ، کبرا قضيه اي عملي است ، نتيجه نيز قضيه اي عملي بوده و به عقل نظري مربوط نيست ؛ مثلاً استاد به شاگرد علم مي آموزد ، هر کس به ديگري علم بياموزد ، نسبت به او حق احترام دارد ، پس استاد نسبت به شاگرد حق احترام دارد .

در مثال فوق ، گزاره نخست ، به گزارش واقعيت خارجي مي پردازد و گزاره دوم قضيه اي مربوط به عقل عملي است و نتيجه قياس نيز از احکام عملي و اخلاقي است .

احکام عملي پيش از آنکه به مرحله اجرا در آيند و پيش از آنکه در قالب قاعده و ضابطه اي خاص ، به صورت تکليف جزئي در متن اختيار و اراده انسان قرار گيرند ، ناگزير به احکام و قضاياي نظري جزئي و خاصّي که ناظر به اشخاص و حقايق خارجي هستند ، اعتماد مي نمايند .

بنابراين ، احکام اخلاقي براي فعليّت يافتن ، ناگزير از قضاياي نظري و هستي شناسانه خاصي استفاده مي کنند که از وجود واقعيت هاي مشخص و جزئي