اگر مقدمه اوّل يعني وجود قوانين و فرامين مشترک اخلاقي مسلم باشد ، به گونه اي که انسان پيش از اتيان و عمل بر طبق آن ها ، در هراس و اضطراب بوده و پس از عصيان ، احساس ندامت و شرم داشته باشد و عموميت اين قوانين و احکام نيز به صورتي باشد که اشخاص مختلف در نژادها ، فرهنگ ها و موقعيت هاي اجتماعي متفاوت ، در اوج اقتدار يا حضيض ذلت و در صورت حمايت يا مخالفت ديگران و در فرض به سر بردن در انزوا و محروميت از پست جمعي يا رشد و تربيت در محيط اجتماعي يا در حالت حضور در جامعه بَدَوي يا زندگي در جامعه مدرن شهري ، در هنگام عمل به قانون يا تخلّف از آن و در همه حالت ها و فرض هاي قابل تصور ديگر ، احساس هراس يا گناه داشته باشد ، مي توان چنين نتيجه گرفت که منشأ اين قوانين هيچ يک از حالات و فرض هاي ياد شده نيست و علّت و ريشه اي خارج از اين مجموعه دارد .

اشکال مشترک براهين نظري اخلاقي

اشکال عمده بر مقدّمه نخست وارد است ، زيرا راهي براي اثبات آن نيست ؛ توضيح اين که اثبات آن يا به شيوه استقرا و يا به برهان است ، و استقرا در صورتي مفيد يقين است که تام باشد و ما هرگز نمي توانيم درباره احساس همه افراد جهان ، استقرايي تام داشته باشيم . رابطه موضوع و محمول قضايايي که در برهان مورد استفاده قرار مي گيرند ، بايد ضروري باشد و رابطه ضروري بين قضايا در صورتي است که يا محمول در حد موضوع اخذ شده باشد و محمول ذاتي باب ايساغوجي موضوع باشد ، در اين صورت قضيّه چهره تحليلي خواهد يافت ، يا اين که محمول از لوازم ذاتي و ذاتيّات باب برهان بوده و در اين صورت ، اگر بيّن نباشد ، بايد با وسايطي که بيّن هستند ، مبيّن شود .