البته اين نكته را بايد دانست كه امت و امامت كه شكل دهنده نظام اسلامى هستند , نظير عليت و معلوليت از مفاهيم متضايفه اى هستند كه جز به تحقق طرفين محقق نمى شوند , ليكن اين تضايف مفهومى مانع از فعليت و تكون امام در خارج در رتبه اى مقدم بر امت نمى باشد , چنانكه تضايف مفهومى عليت و معلوليت , به معناى نفى تقدم ذاتى علت بر معلول نيست .

توضيح آن كه , معناى اضافى عليت و معلوليت و هم چنين دو وصف عنوانى علت و معلول به دليل تضايفى كه بين دو ضلع آنها وجود دارد , همراه و همتاى همند , ليكن اين همراهى در محدوده مفهوم و عنوان است . به اين معنا كه تا در خارج معلول وجود پيدا نكند معناى اضافى عليت براى علت و يا معناى اضافى معلوليت براى معلول پيدا نمى شود . ليكن معناى اضافى به دليل آن كه در محدوده ذهن است هرگز موجب همتايى علت و معلول خارجى نبوده , و دليل بر فخر معلول و يا وهن علت نمى باشد . زيرا آنچه كه در خارج است تقدم ذاتى علت , و تاخر ذاتى معلول است . چون علت ذاتا بر معلول مقدم است , و معلول تمام هستيش را - حدوثا و بقاء -