responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : اسلام و کثرت گرايي ديني المؤلف : لگنهاوزن، محمد    الجزء : 1  صفحة : 81

براي ايفاي نقش در تجلي و يا وحي، فاقد الهيات متعالي هستند و اين الحاد است.

ولي ماورودس صرفاً مباحث فلسفه كانت و هيك را استهزا نمي کند، بلكه راهي را به منظور حفظ ساحت بودها پيشنهاد مي کند. پيشنهاد او اين است كه ساحت بودها كاملاً غير قابل بيان نيست. تفاوت بين بود و نمود اين است كه مقولات فاهمه انسان به نمودها شكل مي دهد، و بودها مقولات فاهمه انسان را مي سازند، خداوند مقولات فاهمه انسان را به نحوي مي سازد كه انسان قادر است به او [خدا] علم پيدا كند، البته نه علم كامل، و بدين ترتيب به واقعيت بودي كه كاملاً غير قابل بيان نيست نائل مي شود.

بحث قابل مقايسه اي را مي توانيم درباره ارتباط ذات الهي و صفات الهي در ميان متكلمان وعرفاي اسلامي پيدا كنيم. آنها مي گويند هر چند ذات خود غير قابل بيان است، ولي به وسيله تجلي اش معلوم مي شود؛ و صفت الهي اولين مرحله ظهور او است كه در كلام شيعي عين ذات، غير قابل بيان است. غير قابل بيان بودن حق در تفكر اسلامي هميشه غير قابل بيان بودن نسبي است كه في نفسه غير قابل بيان است، ولي به جهت صفات معلوم مي شود. پس خداوند دريك زمان هم معلوم است و هم غير معلوم (غير قابل شناخت). و اين پارادوكس و راه حل آن موضوع بحث بسياري از عرفاي اسلامي است.[1] علاوه با ماورودس نقادان ديگري نيز از بحث هيك درباره غير قابل بيان بودن حقيقت نهايي اظهار نارضايتي كرده اند. نويسندگان كتاب پرفروش عقل و اعتقاد ديني بدين صورت شكوه كرده كه : «اگر درباره خدا يا حقيقت نهايي آن گونه كه في نفسه هست چيزي براي گفتن نداشته باشيم، اعتقاد ديني ما تقريباً به بي اعتقادي نزديك مي شود و نسبتاً از الحاد غير قابل تشخيص مي شود[2].


1- براي مثال نك: فيض كاشاني، ملا محسن، كلمات مكنونه، تهران: مؤسسه انتشارات فراهاني، 1360، ص 1-25.

[2]- پيترسون و ديگران، (1991)، 227.

اسم الکتاب : اسلام و کثرت گرايي ديني المؤلف : لگنهاوزن، محمد    الجزء : 1  صفحة : 81
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست