تاءكيدهاى فراوانى كه در زمينه قرائت ، استماع ، حفظ و حتى تدبّر
در قرآن رسيده ، همه مقدمه اسـت تـا مـا را بـا ايـن كـتـاب شـريـف آشـنـا
نـمـايـد تـا بـه مـضـامـيـن عـالى و انـسـان سـاز آن عـمـل كـنـيـم و بـا
عـمـل بـه ايـن كـتـاب هـدايـت و انـسـان سـاز، شـاهـراه تـكـامـل را
بـپـيـمـايـيـم . ايـن مـطـلب از خـود قـرآن و روايـات اهـل بـيت (ع )
استفاده مى شود. قرآن مجيد در آيه اى كه سخن از تلاوت كنندگان آياتش به
ميان آورده ، بـلافـاصله ، به دو نمونه از اعمالى كه خود اين كتاب بدان ها
راهنمايى كرده ـ يعنى : اقـامـه نـمـاز و انـفـاق در راه خـدا ـ اشـاره
كـرده و مـجـموع آن ها به اضافه تلاوت را تجارتى سودمند و بدون ضرر دانسته
است .(153)
در روايـات نـيـز پـس از اشـاره بـه اصـنـاف قـاريـان قـرآن
مـجـيـد، چـنـد دسـتـه را اهـل عـذاب مـعـرفـى كـرده و تـنـهـا قـاريـانـى
را كـه بـه عمل به قرآن مبادرت ورزند اهل نجات دانسته است .(154) در حديثى
از پيامبر اكرم (ص )، نقل شده كسى كه قرآن بخواند و به آن عمل نكند، در روز
قيامت ، خداوند او را كور محشور خواهد كرد.(155)
در سـوره فـرقـان ، خـداونـد مـتـعال به نقل شكايت پيامبرش (ص ) در
روز قيامت پرداخته كه آن حضرت از مهجور بودن قرآن در ميان امّتش شكايت
خواهد كرد.(156)
مـشـخـص اسـت كـه عـمـده ترين چيزى كه سبب مهجور ماندن قرآن در بين
افراد و اجتماع مى شود، تـرك عمل به قرآن مجيد است ، و گرنه ظاهر قرآن در
اجتماع و در خانه همه مسلمانان به وفور يـافـت مـى شـود. پـس آنـچـه سـبـب
اهـتـمـام بـاطـنـى بـه حـرمـت قـرآن مـجـيـد مـى گـردد عـمـل كـردن بـه
قـرآن و پـيـاده نـمـودن احـكـام و دسـتـورات آن در جـامـعـه اسلامى است .
در زمينه عمل به قرآن ، بايد به چند نكته توجه داشت :
الف ـ در عمل به قرآن ، بايد همه آيات و دستورهاى اين كتاب آسمانى
مورد توجه قرار گيرد، نـه ايـن كـه بـه بـرخـى از آن هـا نـظـيـر اعـمـال
عـبـادى عمل شود و برخى ديگر مانند احكام اجتماعى و سياسى آن مورد غفلت
قرار گيرد.
ب ـ در مـسـاءله عـمـل بـه قـرآن ، بـايـد تـوجـه داشـت كـه ايـن
كـار جـز در سـايـه تـبـعـيـت از اهـل بـيـت (ع ) مـيـسـّر نـيـسـت ؛ زيـرا
مـبـيـّن حـقـيـقـى قـرآن ـ يـعـنـى : رسـول اكـرم (ص ) ـ اهـل بـيـت (ع )
را عـِدل و قـريـن قـرآن معرفى نموده است . آنان هستند كه در تـفـسـيـر
قـرآن و فـهـم مـعـانـى ومـقـاصـد آن ، بـهـتـريـن مـفـسـّر و مـبـيـّن مـى
بـاشـنـد و بـا عـمـل بـه سـخنان آنان ، در حقيقت ، دستورات قرآن مجيد در
جامعه پياده خواهد شد، و گرنه قرآن بدون اهل بيت (ع ) مورد سوء تفسير
ديگران واقع مى شود و با تحريفات معنوى كه صورت مى گـيـرد تـوان حـركـت
دهـى بـه جـامـعـه و افـراد را در جـهـت تكامل واقعى از دست خواهد داد.
جمع آورى قرآن
جمع آورى قرآن در زمان پيامبر(ص )
تـرتـيـب آيات در سوره ها و نامگذارى آنها در زمان حيات پيامبر
اكرم (ص ) انجام گرفته و با اهـتـمـامـى كـه آن حضرت نسبت به قرآن داشت ـ
به عقيده شيعه و سنى ـ تمام قرآن در همان زمان نـوشـته شده بود، ولى تنظيم
آن به صورت كنونى بعد از وفات آن حضرت انجام گرفت و سـرّ آن نـيـز روشـن
اسـت ، چرا كه تا پيامبر اكرم (ص ) در قيد حيات بود، همچنان آيات قرآنى بـر
او نـازل مـى شـد و مـعـنـى نـداشـت كـه آن حـضـرت ، قـرآنـى را تـنـظـيـم
كـنـد كـه هـنـوز كـامـل نـشـده بود، از اين رو هنگام وفاتش به حضرت على
(ع ) وصيت كرد كه آن را جمع آورى و تنظيم كند.