يـكـى از حـقـوق فـرزند بر پدر، تعليم قرآن است . پدر وظيفه دارد نيكو خواندن قرآن را به فرزند بياموزد و وسيله يادگيرى را براى او فراهم نمايد.(41)

رسول خدا(ص ) فرمود:

هـر كس به فرزندش قرآن بياموزد، گردنبندى به گردن او آويخته كه اولين و آخرين را به تعجب وامى دارد.(42)

بـر مـا ـ بـه عـنـوان مـسـلمـان ـ لازم اسـت كـه بـكـوشـيـم تـا در مـرحـله اول با قرائت قرآن آشناشويم و از معانى بلند و انسان ساز آن بهره گيريم و تربيت قرآنى بـه خـود بـگـيـريـم . سپس در مرحله بعد به افراد اجتماع در جهت يادگيرى و استفاده از آن كمك كنيم تا در زمره كاروانى قرار گيريم كه رسول خدا(ص ) سوق دهنده آن به سوى بهشت است ، چه اينكه خود فرمود:

((اَلا مـَنْ تـَعـَلَّمَ الْقـُرْآنَ وَ عـَلَّمـَهُ وَ عـَمـِلَ بـِمـا فـيـهِ فـَاءَنـَا سـائِقٌ لَهُ اِلَى |الْجـَنَّةِ وَ دَليـلٌ اِلَى الْجَنَّةِ))(43)

آگـاه بـاشـيـد كـه هـر كـس قـرآن بـيـامـوزد و بـه ديـگـران يـاد دهـد و بـه احكام و دستورات آن عمل كند،من سوق دهنده و راهنماى او به سوى بهشت مى باشم .

ب ـ حرمت باطنى

در درس قـبل به جنبه هاى مختلف اهتمام به قرآن در بُعد حفظ حرمت ظاهرى آن پرداختيم و مسائلى چون رعايت ادب در محضر قرآن ، قرائت ، استماع ، حفظ و تعليم و تعلّم قرآن را يادآور شديم . در ايـن درس در صـدد آنـيـم كـه با استفاده از آيات و روايات متذكر شويم كه حفظ حرمت باطنى نـسـبـت بـه قـرآن در سـايـه تـدبـر در كلام الهى و عمل به آن است . يعنى همانگونه كه رعايت شـاءن و احـتـرام بـه يـك عـالم ديـنـى در بـرخورد مؤ دبانه با او و بزرگداشت ظاهرى اوست و تـوجـه بـه گـفـتـار و عمل به سخنانش نيز احترام باطنى به او را نشان مى دهد، مطلب در مورد قـرآن كـريـم نيز به همين گونه مى باشد. اكنون براى تشريح رعايت حرمت باطنى قرآن به شرح دو بُعد آن بطور مجزا مى پردازيم .

1 ـ تدبر در قرآن :

تـدبـر در لغـت بـه معناى تفكر در عاقبت كارهاست .(44) با توجه به اين معنا تدبر در قـرآن يـعـنـى انـديـشـيـدن در مـقـاصـدى كـه آيـات قـرآن بـراى تـفـهـيـم آنـهـا نـازل شـده اسـت . بـه عـبـارت ديـگـر يـعنى گذر از ظاهر لفظ و رسيدن به حقايقى كه قرآن بدانها اشاره دارد.

توجه به امر تدبر در قرآن از جمله مواردى است كه قرآن مجيد توجه خاص به آن داشته و در آياتى مطرح نموده است . در آيه اى هدف از نزول قرآن را تدبر و پندگيرى از آن دانسته است :

((كِتابٌ اَنْزَلْناهُ اِلَيْكَ مُبارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا اياتِهِ وَ لِيَتَذَكَّرَ اُولُواالاَْلْبابِ))(45)

ايـن كـتـابـى اسـت پـر بـركـت كه بر تو نازل كرده ايم تا در آيات آن تدبّر كنند و خردمندان متذكر شوند!

و در آيـه ديـگـر، كسانى را كه در قرآن تدبر نمى كنند، سخت مورد نكوهش قرار داده و فرموده است :

((آيـا آنـهـا در قـرآن تـدبـر نـمـى كـنـنـد، يـا بـر دلهـايـشـان قفل نهاده شده است .))(46)

تاءكيد بر قرائت قرآن كه در گذشته بيان كرديم ، بدين منظور است كه مقدمه و گامى باشد بـراى شـنـاخت قرآن و شناخت نيز بدون تفكر امكان پذير نيست ، از اين رو امير مؤ منان على (ع ) فرموده است :

((آگاه باشيد كه در قرائتى كه همراه آن تدبّر نباشد، خيرى نيست .))(47)

تـدبـر در قـرآن از دو طـريق ممكن مى شود: 1 ـ استماع به همراه دقت كه آيه 204 سوره اعراف بـدان امـر كرده و در درس قبل به آن اشاره كرديم . 2 ـ بوسيله تلاوت قرآن ، البته تلاوتى كه در آن حق تلاوت ادا شود و قرآن نيز بدان اشاره نموده است .(48)

امـام صـادق (ع ) در تفسير آيه ((يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ)) تلاوتى را ذكر كرده اند كه به همراه ترتيل بوده و ثمره اش همان تدبر در آيات است . امام (ع ) مى فرمايد: