انتظارش بوديم تحقق مى‌يافت.

نظام اسلامى ما هم اكنون در دنيا نمود جلوه كرده است و از همه جا دست نياز به سوى ما دراز كرده‌اند. در اين اواخر شاهد بوديد كه آذربايجان شوروى (قفقاز سابق) آزادى پيدا كرده است؛ كشورى كه بيش از هشتاد درصد آن شيعه هستند و بقيه اهل تسنن يا پيروان ساير اديان. هم اكنون شيعيان آن مناطق به شدت محتاج روحانى هستند. يكى از روحانيان آن منطقه نزد من آمده بود- كه البته در لباس غير روحانى بود و داراى مراتب علمى بالايى هم نبود- ولى با اين حال مسئوليت خود را در آنجا ايفا مى‌كرد. اينها را چه كسى بايد اداره كند و اسلام واقعى را در اختيارشان بگذارد؟!

در اينجا لازم است يادى از امام بزرگوار كرد و از ايشان تقدير كنيم، چراكه به نظر من در ميان روحانيت، از آن كسانى بود كه عارف به زمان خود بود. او مى‌دانست كه اگر نامه‌اى به رئيس جمهور شوروى بنويسد چه اثرى مى‌تواند داشته باشد. در حالى كه ما فكر مى‌كرديم نامه نوشتن به او مانند نامه نوشتن به ديوار، اثرى ندارد؛ امّا اثرش را اينك پس از گذشت اين سالها مى‌بينيم. به خاطرهمان نامه بود كه اركان و پايه هاى كمونيست، نه تنها متزلزل شد بلكه فرو پاشيد و كم كم به طور كلى از بين مى‌رود. اين معناى آشنايى و عارف بودن به زمان است.

هنوز هم تصوّر موقعيت امام براى ما امكان‌پذير نيست. افرادى از آذربايجان شوروى به قم آمدند- كه اتفاقاً حدود پنجاه نفر از آنان اهل اطراف لنكران- محل تولد والد معظم ما بودند- البته اقوام ايشان را نمى‌شناختند، فاصله خيلى زياد شده است- اولين سؤال ما از آنان اين بود كه چه چيز سبب شد شما مقدارى آزادى پيدا كرديد؟ در جواب گفتند: علت آن، امام و انقلاب شما بود وگرنه ما هيچ گاه اميد چنين آزادى را نداشتيم و حتى به خواب هم چنين چيزى را نمى‌ديديم. امّا اين انقلاب شما و امام بزرگوار بود كه با اين كه رسماً به شوروى و آذر بايجان شوروى كارى نداشت ولى آثار انقلابش در آنجا باعث اين آزادى شد.

بايد بگويم كه اين اول كار است و إن شاء الله تعالى آينده خيلى بهتراز اين خواهد بود.