اسم الکتاب : رساله توضيح المسائل - ط امير العلم المؤلف : فاضل لنكرانى، محمد الجزء : 1 صفحة : 489
مسأله
2167: قسم كسى شرعاً اعتبار دارد كه: 1- بالغ باشد. 2- عاقل باشد. 3- با
اختيار و قصد باشد. 4- اگر نسبت به امور مالى قسم مىخورد سفيه و مفلس نباشد.
بنابراين
قسم كودك يا ديوانه يا كسى كه مجبور است قسم بخورد يا از فرط عصبانيت نمىفهمد چه
مىگويد اعتبارى ندارد و همين طور قسم كسى كه سفيه يا ورشكسته است و حاكم شرع او
را از تصرفات مالى منع كرده اعتبارى ندارد.
مسأله
2168: اگر قسم مىخورد كارى را انجام دهد يا ترك كند: 1- بايد شرعاً بد
نباشد. 2- بايد شرعاً خوب باشد. 3- اگر قسم بخورد كار مباحى كه شرعاً نه خوب است
نه بد انجام دهد يا ترك كند بايد طبق قسم خود عمل كند و اگر قسم بخورد كه كارى را
كه فعلًا خوب است انجام دهد ولى هنگام انجام آن كار شرعاً از جهاتى بد شود قسم او
به هم مىخورد و لازم نيست آن را انجام دهد.
مسأله
2169: 1- قسم را بايد با زبان و لفظ صريح بيان كرد. 2- قسمى اعتبار دارد
كه يكى از اسماء خداوند متعال باشد مثل خدا يا اللَّه. 3- اگر به برخى از اوصاف
خداى سبحان قسم بخورد كه معمولًا از آن صفت خداى سبحان اراده مىشود يا قرينهاى
به كار ببرد كه مراد او را بفهماند قسم صحيح است. 4- شخص لال اگر با اشاره قسم
بخورد قسم او صحيح است ولى كسى كه مىتواند سخن بگويد قسم او با اشاره صحيح نيست.
5- قسم به مقدسات ديگر مثل قرآن و پيامبر و ائمه اطهار عليهم السلام احكام قسم را
ندارد.
مسأله
2170: قسم در صورتى صحيح است كه انسان توانايى انجام آن را داشته باشد و
اگر هنگام قسم خوردن بتواند آن كار را انجام دهد و هنگام عمل از انجام آن ناتوان
شود يا براى او مشقت داشته باشد عمل به آن لازم نيست و قسم به هم مىخورد.
مسأله
2171: كارى را كه عهد مىكند يا نذر مىكند كه انجام دهد نيز همين حكم را
دارد يعنى اگر هنگام عمل غير مقدور شود لازم نيست آن را انجام دهد.
مسأله
2172: اگر پدر از قسم خوردن فرزند جلوگيرى كند، يا شوهر از قسم خوردن زن
جلوگيرى نمايد، قسم آنان صحيح نيست.
مسأله
2173: اگر فرزند بدون اجازه پدر و زن بدون اجازه شوهر قسم بخورد، قسم آنان
بعيد نيست صحيح نباشد لكن نبايد احتياط را ترك كنند.
اسم الکتاب : رساله توضيح المسائل - ط امير العلم المؤلف : فاضل لنكرانى، محمد الجزء : 1 صفحة : 489