اول آفتاب.

ششم: آن كه كار خود را خريدوفروش گندم و جو و مانند اينها قرار دهد.

هفتم: آن كه براى خريدن جنسى كه ديگرى مى‌خواهد بخرد داخل معامله او شود.

معاملات حرام‌

مسأله 1491: در چند مورد معامله باطل است:

اول: خريدوفروش عين نجس مانند مشروبات مسكر و سگ غير شكارى و خوك.

ولى خريدوفروش عين نجسى كه بتوان از آن استفاده حلال نمود جايز است. مثلًا خريدوفروش غائط براى كودسازى جايز است. همچنين خريدوفروش خون كه در زمان ما براى نجات مجروحين و بيماران مورد استفاده قرار مى‌گيرد جايز است.

دوم: خريدوفروش مال غصبى مگر آن كه صاحبش معامله را اجازه كند.

سوم: خريدوفروش چيزهايى كه ماليت ندارد.

چهارم: معامله چيزى كه منافع معمولى آن حرام باشد، مثل آلات قمار و موسيقى مطرب.

پنجم: معامله‌اى كه در آن ربا باشد. غش در معامله حرام است. يعنى فروختن جنسى كه با چيز ديگر مخلوط است، در صورتى كه آن چيز معلوم نباشد و فروشنده هم به خريدار نگويد، مثل فروختن روغنى كه آن را با پيه مخلوط كرده است، از پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم منقول است كه فرمود: از ما نيست كسى كه در معامله با مسلمانان غش كند يا به آنان ضرر بزند يا تقلّب و حيله نمايد و هر كه با برادر مسلمان خود غش كند، خداوند بركت روزى او را مى‌برد و راه معاش او را مى‌بندد و او را به خودش واگذار مى‌كند.

مسأله 1492: فروختن چيز پاكى كه نجس شده و آب كشيدن آن ممكن است اشكال ندارد، و اگر مشترى بخواهد آن چيز را بخورد بايد فروشنده نجس بودن آن را به او بگويد. ولى اگر لباس است لازم نيست به او بگويد، اگر چه مشترى با آن نماز بخواند زيرا كه در نماز طهارت ظاهرى بدن و لباس كافى است.

مسأله 1493: اگر چيزى مانند روغن و نفت كه آب كشيدن آن ممكن نيست نجس‌