مسأله 1363: سيّد مى‌تواند از سيّد زكات بگيرد ولى سيّد نمى‌تواند از غير سيّد زكات بگيرد، ولى اگر خمس و ساير وجوهات كفايت مخارج او را نكند و از گرفتن زكات ناچار باشد، مى‌تواند از غير سيّد زكات بگيرد. امّا احتياط واجب آن است كه اگر ممكن باشد فقط به مقدارى كه براى مخارج روزانه‌اش ناچار است، بگيرد.

نيّت زكات‌

مسأله 1364: انسان بايد زكات را به قصد قربت يعنى براى انجام فرمان خداوند عالم بدهد و در نيّت معيّن كند كه آنچه را مى‌دهد زكات مال است، يا زكات فطره. ولى اگر مثلًا زكات گندم و جو بر او واجب باشد، لازم نيست معيّن كند چيزى را كه مى‌دهد زكات گندم است يا زكات جو.

مسأله 1365: كسى كه زكات چند مال بر او واجب شده، اگر مقدارى زكات بدهد و نيّت هيچ‌كدام آنها را نكند، چنانچه چيزى را كه داده هم جنس يكى از آنها باشد زكات همان جنس حساب مى‌شود و اگر همجنس هيچ كدام آنها نباشد، به همه آنها قسمت مى‌شود. پس كسى كه زكات چهل گوسفند و زكات پانزده مثقال طلا بر او واجب است، اگر مثلًا يك گوسفند از بابت زكات بدهد و نيّت هيچ كدام آنها را نكند، زكات گوسفند حساب مى‌شود، ولى اگر مقدارى نقره بدهد به زكاتى كه براى گوسفند و طلا بدهكار است تقسيم مى‌شود، همچنين است اگر گوسفند را به عنوان بدل يا قيمت بدهد باز تقسيم مى‌شود.

مسأله 1366: اگر كسى را وكيل كند كه زكات مال او را بدهد چنانچه وكيل وقتى كه زكات را به فقير مى‌دهد، از طرف مالك نيّت زكات كند كافى است.

مسأله 1367: اگر مالك يا وكيل او بدون قصد قربت، زكات را به فقير بدهند و پيش از آنكه آن مال از بين برود، خود مالك نيّت زكات كند، زكات حساب مى‌شود.

مسائل متفرّقه زكات‌