اسم الکتاب : رساله توضيح المسائل - ط امير العلم المؤلف : فاضل لنكرانى، محمد الجزء : 1 صفحة : 132
مسأله
138: نماز مستحبّى را مىشود در حال راه رفتن و سوارى «در ماشين- قطار-
هواپيما و كشتى» خواند و اگر انسان در اين دو حال، نماز مستحبّى بخواند، لازم نيست
رو به قبله باشد.
مسأله
139: كسى كه مىخواهد نماز بخواند، بايد براى پيدا كردن قبله كوشش نمايد،
تا يقين كند كه قبله كدام طرف است و مىتواند به گفته دو شاهد عادل كه از روى
نشانههاى حسّى شهادت مىدهند يا به قول كسى كه از روى قاعده علمى قبله را
مىشناسد و محلّ اطمينان است عمل كند و اگر اينها ممكن نشد بايد به گمانى كه از
محراب مسجد مسلمانان يا قبرهاى آنان يا از راههاى ديگر پيدا مىشود عمل نمايد،
حتّى اگر از گفته فاسق يا كافرى كه به واسطه قواعد علمى قبله را مىشناسد گمان به
قبله پيدا كند كافى است.
مسأله
140: كسى كه گمان به قبله دارد، اگر بتواند گمان قويترى پيدا كند
نمىتواند به گمان خود عمل نمايد مثلًا اگر ميهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله
پيدا كند ولى بتواند از راه ديگر «مثلًا قبلهنما» گمان قويترى پيدا كند، نبايد به
حرف او عمل نمايد.
مسأله
141: قبلهنماهاى معمولى در صورتى كه سالم باشد از وسائل خوب براى شناخت
قبله است، و گمان حاصل از آن كمتر از راههاى ديگر نيست، بلكه غالباً دقيقتر است.
مسأله
142: اگر جهت قبله را نمىداند، مىتواند با مراجعه به محراب مساجد و
قبرهاى مسلمانان جهت قبله را پيدا كند امّا اگر با اجتهاد و كوشش خود يا با
استفاده از وسائل جديد نظير قبلهنما به جهت ديگرى اطمينان و علم پيدا كند. بنابر
احتياط واجب نمىتواند محراب مساجد و قبرها را ملاك قبله قرار دهد؛ لكن اگر گمان و
ظن غالب پيدا كند كه مسلمانان اين منطقه در ساختن محراب مساجد و قبرها مسامحه كرده
و دقّت كافى نكردهاند، بايد به آن طرف يا اطرافى نماز بخواند كه اطمينان يا ظن
قوى به قبله دارد.
مسأله
143: اگر براى پيدا كردن قبله وسيلهاى ندارد يا با اينكه كوشش كرده
گمانش به طرفى نمىرود، چنانچه وقت نماز وسعت دارد بايد چهار نماز به چهار طرف
بخواند و
اسم الکتاب : رساله توضيح المسائل - ط امير العلم المؤلف : فاضل لنكرانى، محمد الجزء : 1 صفحة : 132