نظاره مى‌كرد.

افزون بر اين، فريادِ دادخواهى كوفيان نيز، بر خاسته بود.

و امام عليه السلام وظيفه الهى خود مى‌دانست كه براى دور ساختن آثار جاهليت و حاكميت آن از ساحتِ جامعه اسلامى، و پاسخ مثبت به دادخواهىِ مردم، و اتمام حجّت با آنان، بپا خيزد و اين نهضت الهى را پيش بَرد. و اين همان تكليفى است كه هر يك از امامان معصوم عليهم السلام متناسب با شرايط- اجتماعى، سياسىِ- عصر خود بدان عمل كرده‌اند. بر امام عليه السلام بود كه دادخواهى مردم را بى‌پاسخ نگذارد و آمادگى خود را براى درگيرى با يزيد و يزيديان آشكارا اعلام كند و مقدّمات آن را فراهم آورد. و البته مى‌دانست، به ظاهر بر يزيد چيره نخواهد شد، امّا با فداكارى در راه احياى دين، مى‌توانست درخت باروَرِ شريعت را- كه مى‌رفت به دست خاندان ابوسفيان، طراوت و شادابى خود را از دست بدهد- حيات دوباره بخشد؛ حياتى كه در درازاى قرن‌ها تا اكنون، آثار و بركات سرشارى براى اسلام و مسلمانان داشته است. و در حقيقت سخن پيامبر صلى الله عليه و آله را كه فرمود: «حُسَيْنٌ مِنّي وَ أنَا مِنْ حُسَين»، [1] در معرض نگاه آزادگان عالم به نمايش بگذارد. و امّا انتخاب كوفه به عنوان مقصد حركت، به خاطر موقعيت حسّاس آن در جهان اسلام بود.

و روشن است كه آگاهى امام عليه السلام از شهادت خود، در اين راه، نمى‌بايست آن حضرت را از انجام تكليف الهى باز دارد. بنابراين هدف اصلى امام در اين قيام الهى شهادت بود براى مقصدى برتر، يعنى حفظ و نگهدارى كيان اسلام و هويّت مسلمانى. و انتخاب كوفه و گسيل داشتن حضرت مسلم بن عقيل عليه السلام به سوى مردم آن شهر، مقدمه همين حماسه بزرگ انسانى بود، كه به تقدير خداوند، در

[1]. نَفَس المهموم، ص 23؛ كامل الزيارات، ص 116، ح 126؛ بحار الانوار، ج 43، ص 270، ح 35.