كمى بوده و از توان جسمى بالايى برخوردار نيستند، هم‌چنين درك و شعور لازم براى عدم انجام جرايم حدّى را ندارند، حدّ در مورد آن‌ها جارى نمى‌شود؛ و فقط به جهت آن‌كه در آينده مرتكب چنين اعمالى نشده، و به راه درست باز گردند، تنبيه و تعزير مى‌گردند.

پس از بررسى حكم تأديب كودكان در صورت ارتكاب جرايم حدّى، اين بحث مطرح مى‌شود كه كردار ناشايست كودكان هميشه به اين صورت نيست كه آنان مرتكب جرايم داراى حدّ شوند، بلكه گاه، هنجارهاى اجتماعى را شكسته و يا در درون خانواده مرتكب رفتارهاى ناپسند مى‌شوند. در اين صورت، و با اين توجيه كه بايستى جلوى چنين رفتارهايى گرفته شود و كودكان تربيتى صحيح داشته باشند، نهادهاى تربيتى و خانواده به تنبيه بدنى آنان اقدام مى‌كنند. به عبارت ديگر، در دوران شكل‌گيرى شخصيت كودك، گاه گفته مى‌شود: ديگر روش‌هاى تربيتى از قبيل: نصيحت، تشويق، تهديد و ... مؤثّر واقع نمى‌شود و اولياى كودك، در جهت كسب سعادت و اخلاق نيك، تنبيه بدنى را براى آنان مؤثّر و درست مى‌دانند. در اين حالت چه بايد كرد، و رويكرد فقه شيعه در اين مسأله چيست؟

البته اين نكته نيز روشن است كه اين قسم از تأديب را نمى‌توان مجازات و عقوبت ناميد.

گفتار دوّم: حكم تنبيه كودكان در صورت ارتكاب عمل فاقد حدّ

چنان كه بيان شد، گاه كردار ناشايست و ناهنجار كودك از اعمالى نيست كه براى آن‌ها حدّى تعيين شده باشد؛ بلكه صرفاًعمل كودك با عرف و هنجارهاى اجتماعى و تربيتى و آداب و رسوم خانوادگى موافق نبوده و يا عملى است كه در شريعت براى آن تعزير مشخّص شده است. حال، در اين موارد، اگر كودكى مرتكب اين اعمال گردد، چه حكمى دارد؟ و در صورت وجود تنبيه و تأديب، چه كسى عهده‌دار آن است و ولايت و حقّ تنبيه چنين كودكى را دارد؟

بسيارى از فقها تصريح كرده‌اند: تأديب و تنبيه بدنى كودك مميّز به خاطر